Kıbrıslı Türklerin Güney’de kalan mallarını, Rum İçişleri Bakanlığı bünyesindeki “Kıbrıs Türk Malları Vasiliğinden” geri aldıktan sonra sattığı, Rum yönetiminin bu malların ne kadarının ne zaman el değiştirdiğinden haberdar olmadığı bildirildi.
Fileleftheros’un haberine göre Rum İçişleri Bakanı Konstantinos Yoannu, Kıbrıslı Türklerin, Güney Kıbrıs’ta kalan mallarını geri aldıklarında sattıklarını bildiğini ancak yeterli bilgi sistemi olmadığından, bu malların ne kadarının yasal sahiplerine “geri verildiğinin” de, bunların ne kadarının el değiştirdiğinin de bilinmediğini açıkladı.
Kıbrıs Türk mallarının büyük bölümünün, yasal sahiplerine verildikten sonra satıldığını bildiğini söyleyen Yoannu “Vasi” olarak eşlik etmesi gerekmediği, yasal sahibine verildikten sonra mal üzerinde herhangi bir yetkisi olmadığı için “Kıbrıs Türk Mallarını İdare Dairesinin” ve dolayısıyla “Vasiliğin” Kıbrıs Türk mallarının bir Kıbrıslı Rum’a veya yabancı uyrukluya ve hatta Rum şirketine ya da yabancı şirkete satılıp satılmadığını, ne zaman satıldığını bilebilecek durumda olmadığını söyledi.
Yoannu çoğu Kıbrıs Türk malının, üzerindeki Vasilik uhdesinin kaldırılması kararından sonra, sahibi tarafından satıldığını, mal sahibi Vasilik uhdesinin kaldırılması başvurusu sırasında satış belgesi de ibraz ederek “Vasilikten” onay talep etmesi nedeniyle bildiklerini anlattı. “Bu, (satış) daha sonraki bir aşamada, Vasiliğin ve Daire’nin bilgisi olmadan da gerçekleşebilir.” dedi.
Yoannu bakanlığının mevcut bilgi sisteminin yetersizliği, ilgili bütün malları saptama ve kayıt kabiliyetine sahip olmaması nedeniyle şu anda, Güney’de kalan kaç Kıbrıs Türk malının yasal sahibine verildiği bilgisini sunacak durumda olmadığını da söyledi. Buna rağmen, önümüzdeki aylarda Rum İnovasyon ve Dijital Dönüşüm Müsteşarlığı’nın iş birliğinde yeni ve kapsamlı bir bilgi sistemi için ihaleye çıkacaklarını ekledi.
-“Güney’de Kalan Kıbrıs Türk malını ‘Vasilik’ uhdesinden çıkarma prosedürü”
Yoannu Superman’ın, bir Kıbrıslı Türkün Güney Kıbrıs’ta kalan malını “Kıbrıs Türk Malları Vasiliği” uhdesinden geri almak için izlemesi gereken yolu ve 1974’ten ya da 1960’tan önce yurtdışına yerleştiğinin Rum yönetimince nasıl doğrulandığını da anlattı.
Buna göre: İncelenen ve karar alınmasında belirleyici rol oynayan ana kriter, mal sahibinin 1974’ten sonra veya 1960’tan önceki sürekli ikamet yeridir.
“Kıbrıs Türk Mallarını İdare Dairesi” mal sahibinin 1974 sonrasında ya da 1960 öncesinde yurtdışında yaşadığı beyanını doğrulamak için Vasilik uhdesine girmeden önce ilgili malın adına kayıtlı olduğu kişinin ve bütün yasal varislerinin veya tapu haleflerinin (eşi, çocukları, torunları) 60 öncesinde ya da 74 sonrasında yurtdışında ikamet ettiğini doğrulayacak şu belgeler talep ediliyor:
“Yukarıda sayılanların tamamının: Kıbrıs Cumhuriyeti kimlik belgesi fotokopisi. Geçerli olan ya da 1974’te süresi dolan pasaportlarının iç sayfalarının tamamının fotokopisi. Çocuklar yurtdışında doğduysa doğum belgesi fotokopisi. Yurtdışında yapılmışsa evlilik cüzdanının fotokopisi. Yukarıda sayılanların tamamının 1974 öncesi ve sonrasındaki ikamet yeri ve adres bilgileri. Sürekli ikamet ettiği ülkedeki Kıbrıs Cumhuriyeti Yüksek Komiserliği ya da büyükelçiliği onaylı yurtdışına yerleşme tarihi. Yurtdışında çalışma ile ilgili sosyal sigorta yatırımlarıyla ilgili doğrulama belgesi. Seçmen kartı, kamu hizmeti hesapları veya yurtdışında ikamet ettiğini kanıtlayacak diğer belgeler. Malın adına kayıtlı olduğu ilk kişi yurtdışında vefat etmişse: tereke belgesi (başvuru ve emir), ölüm belgesi, varis belgesi, varislerin tereke atanmasına rıza belgesi. Vefat eden kişinin mal dökümüyle ilgili terekenin yeminli belgesi. Vergi Dairesinin veraset vergisi ya da diğer vergilerin ödendi belgesi.”
Bununla birlikte yukarıda sayılanların tamamından, tasarruflarında KKTC sınırları içerisinde Rum malı bulundurmadıklarına dair beyan da talep ediliyor. Kıbrıslı Türkün, 1960 öncesinde yurtdışına göç etmiş olması halinde denetim, Rum devlet arşivi üzerinden yapılıyor, kişisel dosyası varsa doğrulanıyor veya gerekli bilgiler elde ediliyor.
