Cumhuriyet Meclis Genel Kurulu devam ediyor.
-Erhürman
Bayındırlık veUlaştırma Bakanı Erhan Arıklı'nın konuşmasının ardından CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman’ın yeniden söz alarak, kürsüye çıkmak istemesi üzerine Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre ile Erhürman arasında tartışma yaşandı.
Töre, Erhürman’ın daha önce 20 dakika konuştuğunu ifade ederek, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı’ya yerinden cevap vermesini istedi, bunun üzerine Meclis’te sesler yükseldi.
İç tüzüğe uyulmasını isteyen Töre, “Burası Meclis’tir. Dağ başı değildir. Miting alanı da değildir” dedi, bu sırada muhalefet vekilleri, Töre’ye tepki gösterdi. Ardından Zorlu Töre, Erhürman’a 5 dakika söz verdi.
-Erhürman
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman ise, “Benim burada olduğum ortamda ‘burası dağ başı değildir, Meclis’tir’ demek Sayın Töre’nin ne haddidir ne de hakkıdır” diyerek, konuşmasına başladı. Erhürman’ın, “Sen bana, ‘burası dağ başıdır değildir’ diyemen, ben ‘dağ adamı’ değilim çünkü” demesi üzerine Töre, “Ben seni içtüzüğe uymana davet ediyorum” şeklinde konuştu. Erhürman ise, Töre’nin iç tüzüğe uymasını istedi.
Arıklı’nın, "limanlar konusunda bir tane CTP’linin ortalığı karıştırdığını" söylediğine işaret eden Erhürman, “Limanlardaki bütün paydaşlar sabah buradaydı, hepsi CTP’lidir?” diye sordu.
Ercan konusunda mahkeme kararından, hukuk devletinden bahsettiklerini dile getiren Erhürman, “Devlet dedikleri zaman kastettikleri şey kabile devleti” dedi.
“Ben Türkiye’ye bir şey söylemiyorum” diye konuşan Tufan Ehürman, İktisadi ve Mali İş birliği Protokolü’ne değinerek, “Modüler uluslararası anlaşma. Böyle bir felaket görülmedi” ifadelerini kullandı.
Daha sonra komitelerden gelen tasarıların görüşülmesine geçildi. Kamu İhale (Değişiklik) Yasa Tasarısı ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nin tasarıya ilişkin raporu, Komite Başkanı Resmiye Eroğlu Canaltay tarafından okundu.
-Toros
CTP Milletvekili Fikri Toros tasarı üzerine söz alarak, kamu ihalesinin, devlet kurumlarının ihtiyacı olan hizmetlerin alınması amacıyla yapılan satın alma işlemi olduğunu ifade ederek, bunun kurallara uygun şekilde yapılması gerektiğini kaydetti.
Rekabet olgusunun ihale yasasının temel ilkelerinden biri olduğunu dile getiren Toros, rekabetsiz ihale uygulamalarının piyasada adaletsiz bir durum yaratacağını söyledi.
Yasadaki değişikliğin yasallaşması halinde gayri ekonomik durum oluşmasının yanında yenilebilir enerjinin hilafına olacağını da belirten Toros, ihale yasasının bir başka temel ilkesinin ise eşit muamele olduğunu kaydederek, fırsat eşitliğinin anayasal zorunluluk olduğunu ifade etti.
Gündemde olan yasa tasarısının "adrese teslim" bir düzenleme olarak hazırlandığını ifade eden Toros, Kıb-Tek ile Aksa arasındaki sözleşmenin 15 yıl uzatılmasının öngörüldüğünü belirtti. Bu yöntemin ihale yasası ve ilkelerine kökten aykırı olduğunu dile getiren Toros, bu yapılan düzenlemeyle Kuzey Kıbrıs’ın enerji stratejisinin fuel oile bağımlı hale geleceğini söyledi.
Yapılması gerekenin sözleşmenin 3 yıl daha uzatılması olduğunu dile getiren Toros, bu süre içerisinde Kıb-Tek’in kapasitesinin artırılması gerektiğini kaydetti. Bu sürede güncel küresel enerji stratejilerine uygun teklif toplanması gerektiğini ifade eden Toros, ülkede AB Yeşil Mutabakatı’yla uyumlu olarak santrallerin güncellenmesi ve kapasite artırımına gidilmesi gerektiğini söyledi.
Değişiklik yasasının tüm ihale yasası ilkelerini çiğnediğini belirten Toros, rekabet ortadan kaldırılacağı için devletin mal veya hizmeti daha pahalıya alacağını ve bunun kamu yararına olmadığını kaydetti. Toros, bu sözleşmenin 15 yıl daha ihalesiz olarak uzatılmasının hiçbir meşru gerekçesi olmadığını söyledi.
Yakın geçmişte ihalesiz akaryakıt alımı yapıldığına değinen Toros, bunun Kıb-Tek’i ne kadar büyük bir zarara uğrattığına dikkat çekerek, bu zararın 140-150 Milyon TL’ye tekabül ettiğini kaydetti. Çok daha büyük bir ölçekte zararın olması için girişim yapıldığını belirten Fikri Toros, bu düzenlemenin kabul edilmesinin mümkün olmadığını söyledi.
İhale Yasası’nın değiştirilmesinin kabul edilebilir olmadığı konusunda tüm paydaşlarla birleştiklerini dile getiren Toros, “Bu ülkeye, halka, kamu maliyesine verilebilecek en büyük zarardır” diyerek, daha birçok işin ihalesiz yapılmasına imkan vereceğini kaydetti. Toros, tasarıya komitede olduğu gibi ret oyu vereceklerini belirtti.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu’nun yerinden, “14 yıl önce CTP’nin Maliye Bakanı ve Başbakanı’nın yapmış olduğu, imzalamış olduğu sözleşme, ihale sonucuyla mı imzalanmıştı? Bana sadece evet ya da hayır deyin” sorusu üzerine Toros, “O günkü yürüklükte olan usullere göre yapıldı” diyerek, o gün doğru yapılmamışsa da bugün aynı hatanın tekrarlanması için bunun bir gerekçe olmadığını söyledi. Toros, 2009 yılında yürürlükte olan ve hükümetin ihlal ettiği veya değiştirmeye çalıştığı bir ihale yasasının yürürlükte olmadığını da belirtti.
-Erhürman
Ardından CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman söz aldı. Erhürman, Arıklı'nın, “İhalesiz iş yapılacakmış ne münasebet” sözünü hatırlatması üzerine, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı yerinden, liman işçileri şirketinin yasayla kurulmuş özel bir şirket olduğunu kaydetti ve bunun devlet ihalesiyle ne alakası olduğunu sordu.
Erhürman ise, “Yani özel şirketse ihaleye çıkmaya mecbursunuz ama devletse ihaleye çıkmaya mecbur değilsiniz gibi bizi dinleyen herkesin dudağını uçuklatan bir tez var karşımızda” dedi.
“Kıb-Tek’te yatırım bazında taş taş üstüne taş konmadı UBP’li iktidarlar tarafından” diyen Erhürman, CTP hükümetleri döneminde bunun tam tersinin yapıldığını söyledi.
Yatırımlar yapılsaydı bugün bunların tartışılmayacağını kaydeden Tufan Erhürman, Aksa sözleşmesinin Mart 2024’te bitecek olmasına rağmen neden Nisan 2023’te bunun alelacele yapılmaya çalışıldığını sorguladı. Erhürman, sözleşmenin kendi içerisinde 3 yıl uzatma opsiyonu da olduğuna işaret etti.
Maliye Bakanı Şan ise yerinden söz alarak, “Sanki bu vardır da yapmazsınız gibi söylüyorsunuz” diyerek, karşı tarafın da bunu kabul etmesi gerektiğini kaydetti. Şan, uzatmanın tek taraflı olamayacağını söyledi.
Erhürman ise sözleşmedeki ilgili maddeyi okuyarak, sözleşme şartları aksatılmadan devam ettirildiği takdirde uzatmanın mümkün olduğunu söyledi. Bu kadar tartışma yaratan yasa tasarısının hükümetten geldiğini ve Maliye Bakanı’nın ilgili maddeden "haberi olmadığını" dile getiren Erhürman, “Bakanlar Kurulu hangi haldedir? Bir defa daha gördük” dedi.
Amcaoğlu’nun, Fikri Toros’a sorusuna da değinen Erhürman, 2008’de ihale açıldığını, ihaleye gelen tekliflerin karşılamadığı için, ihalenin iptal edildiğini ve ondan sonra masaya oturulduğunu anlattı.
“Bunu bugün geçireceksiniz ve 2009’daki pazarlık da olmadan, önünüze gelen her şeyi kabul etmek zorunda kalacaksınız” diyen Erhürman, Aksa ile sözleşmenin 15 yıl uzatılacağını, 15 yıldan önce kablo ile elektrik getirilmesi durumunda ne yapılacağını sorguladı. Erhürman, “Neresinden tutsanız elinizde kalacak bir yaklaşım var” diye konuştu.
Kıb-Tek’e santrallerin alınması için geçmişte UBP hükümeti döneminde imza atıldığını ancak bunun yapılmadığını hatırlatan Tufan Erhürman, “Zerre, dirhem yatırımınız yok Kıb-Tek’te” dedi. Tasarıda halkın lehine, kamu yararı açısından gerekçe göremediğini dile getiren Erhürman, “Kablo olsun da çamurdan olsun” gibi bir yaklaşımları olmadığını da söyledi.
“Neden 2039’a kadar kendimizi fuel oile bağlayacağız” diye soran Tufan Erhürman, “Yapılan iş bu ülkeye, bu halka çok ciddi zarar verecek bir iştir… Bu ülkeye yapılabilecek daha büyük bir kötülük yok” şeklinde konuştu.
