Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun yerleşim birimlerinde sokak aydınlatmalarının enerji akımını kesmesi ciddi bir asayiş ve güvenlik sorunu yaratmıştır. Öncelikle bilinmelidir ki, bu soruna yol açan Gazimağusa Belediyesi değildir.

Gazimağusa Belediyesi, 1974 yılından beridir KIB-TEK’ten herhangi bir tahsilat yapmamıştır. Kurumun belediyemize yasa gereği olarak ödemesi gereken kıymet harcı ve yer işgal vergisi hiçbir zaman tahsil edilememiştir. Buna karşılık, sokak aydınlatma ücretleri de yine 1974 yılından beri ödememiştir. Bu sorunun çözülebilmesi için, 2008 yılında dönemin hükümeti bir düzenleme yaparak, (K-II)404-2008 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile uygulamaya koymuştur. Buna göre;

 1-     Elektrik faturalarındaki “maktu ücret” kalemine 3 kuruşluk ilave yapılmıştır.

2-     Yapılan 3 kuruşluk ilave maktu ücret, belediyelerin ve devletin geçmiş borçlarıyla sokak aydınlatma ücretlerine karşılık ayrı bir hesapta toplanacak ve buradan ödenmesi sağlanacaktır.

3-     1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanan bu yöntemle belediyeler de yasal haklarından doğan KIB-TEK’ten alacaklarından feragat edeceklerdi.

4-     Yine bu anlaşmaya göre belediyeler sokak aydınlatma sisteminin bakımını, idame ve geliştirilmesini üstlenecekler ve kurumdan herhangi bir katkı talebinde bulunmayacaklardı.

 1 Ocak 2008’de uygulamaya giren bu kararla elektrik faturalarına 3’er kuruşluk ilaveler yapılmıştır. Gazimağusa Belediyesi, bu tarihten itibaren bina, işletme, tesis ve benzeri yerlerle su motorlarının tükettiği enerji bedellerini ödeyeceğini taahhüt etmiş ve düzenli olarak ödemeye başlamıştır.

2009’da işbaşına gelen UBP hükümeti, karşılıklı uzlaşıyla varılan bu anlaşmayı bozdu. Bakanlar Kurulu kararını “yasal düzenleme yapılacağı” gerekçesiyle yürürlükten kaldırdı. Şimdi sorulması gereken sorular vardır:

 1-     Belediyelerin, devletin ve KIB-TEK’in anlaşmasıyla yapılan bu “mahsuplaşma” neden ortadan kaldırıldı?

2-     Maktu ücrete yapılan ilaveyle toplanan 3 kuruşlarla ne kadar para toplanmıştır?

3-     Kararlaştırıldığı gibi her faturaya yapılan “3 kuruşluk” ilave halen yürürlüktedir. Geçmiş borçlara karşılık tahsil edilen bu parayla ne kadar ödeme yapılmıştır?

4-     KIB-TEK, Belediyeler Yasası’nın 94. Ve 98. Maddelerinin emrettiği ücret ve harçları ödemeye hazır mıdır?

Tüm bu sorular ortadayken, belediyelerin halktan para toplayan, ama bunu KIB-TEK’e ödemeyen kurumlar olarak gösterilmesi kabul edilemez. KIB-TEK’in alacakları olduğu gibi belediyelerin de alacakları vardır. Belediyeler borçlarını inkar etmedikleri gibi, KIB-TEK de borçlarını inkar edemez.

 Yeni Yıla girerken, yurttaşlarımıza Orta Çağ karanlığı yaşatan KIB-TEK yönetim kurulu ve hükümet sorumluluktan kaçarak, yaşanan sıkıntının sorumlusu olarak KIB-TEK çalışanlarıyla belediyeleri göstermektedir. UBP hükümeti 2008’de yapılan düzenlemeyi bozmasa ya da yerine geçecek bir çalışma yapsaydı bugün bu sorun konuşulmayacaktı. Dahası KIB-TEK’in mali darboğaza sürüklenmesinin önüne geçilecekti. İşte bu konu bile, hükümetin KIB-TEK’e bilerek ve isteyerek zarar verdiğinin kanıtıdır.

 Gazimağusa Belediyesi’nin hiçbir borcunun olmadığını ve yükümlülüklerine bütünüyle sadık olduğunu Kıbrıs Türk kamuoyu ve Gazimağusalılar çok iyi bilmektedir. Ortada hem alacağımızın, hem de vereceğimizin olduğu bir durum vardır. Ancak bunun “Gazimağusa Belediyesi borçludur” olarak yansıtılması haksız ve kabul edilmezdir.

 KIB-TEK Yönetim Kurulu’na açık çağrımızdır: Gazimağusa Belediyesi’nin KIB-TEK’ten alacakları hesaplanmıştır. Siz de bizden alacaklarınızı hazırlayınız. Tahsil ettiğiniz 3 kuruşluk maktu ücretlerin size olan borçlarımızın ne kadarının ödenmesinde kullanıldığını da belirtmeyi unutmayınız. Sonra bir araya gelelim ve hesaplaşalım. Bu hesaplaşmanın ardından, eğer kalmışsa, Gazimağusa Belediyesi KIB-TEK’e karşı yükümlülüğünü yerine getirecek güçtedir.

 Kamuoyuna Saygılarımla

  Oktay KAYALP

Belediye Başkanı