Dünyada her yıl milyonlarca insan sigaraya bağlı bir hastalıktan dolayı bağımlı oluyor, hastanede yatıyor veya yaşamını yitiriyor. Buna rağmen her yıl milyonlarca insan sigara kullanmaya devam ediyor ve kullanıcılar arasına yenileri ekleniyor. Bu nedenle sigara, dünyadaki en tehlikeli epidemik salgınların başında geliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), üyesi olan ülkelerde sigaraya karşı çok ciddi mücadele programları yürütmektedir. Bunlardan biri, 1987 yılından bu yana uygulanan Dünya Tütünsüz Günü olup, her yıl 31 Mayıs’ta kutlanır. Bugünde, sigara kullanıcılarının 24 saat süreyle sigarayı bırakmaları teşvik edilmektedir. Böylece 1 gün de olsa, sigaranın zararlarından uzak kalınmasının önemine dikkat çekilerek, sigara bırakma farkındalığının gelişmesini sağlamak amaçlanmaktadır.
Sigara dumanı; direk kullanıcıda zarar yapmakla kalmayıp aynı zamanda pasif içici yani “ikinci el duman” ve yansıra son zamanlarda “üçüncü el duman” zararlarına da dikkat çekilmektedir. Sigara dumanından kişilerin elbisesine, cildine yapışan ve nefesinde olan zararlı maddelere düzenli temas ‘‘üçüncü el içicilik’’ olarak tanımlanmakta ve birinci derece aile yakınları özellikle bebekler bu zarardan en çok etkilenmektedir.
Pandemi döneminde restoran, kafe gibi sosyalleşme alanlarında açık alanlarda tütünsüz alan ayrımı yapılmadığından ikinci el ve üçüncü el duman maruziyeti açısından artan bir risk oluşturmaktadır. Bu nedenle dumansız hava sahalarının oluşturulması ihtiyacı görülmüştür. Sigara içilmeyen park, bahçe, restoran, kafe gibi alanların oluşturulması ve bunların yaygınlaştırılması önemli bir ihtiyaçtır. Sigara içilmeyen park ve bahçeler yaratılması günümüz belediyeciliğinde saygın ve özendirici bir davranış olacaktır.
Son yıllarda artış gösteren Nargile kullanımı da bütün tütün ürünleri gibi zararlı olmakla kalmayıp ayrıca herkes, tüberküloz, COVİD-19 gibi solunum yoluyla bulaşan hastalıkların bulaşması için de risk yaratmaktadır
Tütün endüstrisi tarafından ve sigarayı bıraktırma özelliğine sahip olduğu iddiaları edilerek piyasaya sunulan elektronik sigara ve dumansız tütün ürünleri, sigaraya eşdeğer birer tehlike olup; masum olduğu iddiaları tamamen amaçlı ve yanıltıcı bilgilerdir.
Sigarayı deneyen her 5 kişiden 3’ü bağımlı olur. Bu nedenle tütün endüstrisi, gençleri hedef almaktadır. Genç neslin tütün ile mücadele bilincine hâkim bir şekilde yetiştirilmesi, çok önemlidir. Dolayısıyla anaokullarından başlanarak; çocuk, genç ve yetişkin yaş gruplarına özgü eğitim programlarının uygulanması ve tütün ürünü kullanımına başlanmasının engellenmesi hedeflenmelidir.
Ülkemizde yürürlükte olan Tütün ve Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma Yasası’nın uygulanmasında zaafiyetler görülmesi nedeni ile gerekli düzenlemelerin yapılıp yasanın tam anlamı ile hayata geçirilmesi için yetkilileri bir kere daha uyarıyoruz.
Sigarayı bırakmak mümkün!!!
31 Mayıs Dünya Tütünsüz Gününde, kendinize ve sevdiklerinize bir iyilik yapıp, 1 gün değil ömür boyu sigara kullanmayı terk kararı alın. Elbette sigarayı bırakmak zor ve ciddi bir iştir. Ama ASLA İMKANSIZ DEĞİLDİR!!! Sigara ile mücadelede, zorluğu göze almak ve sağlık kuruluşlarından uygun desteği almak gerekir.
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu (a)
Dr. Fadime Tülücü
Koruyucu Hekimlik ve Halk Sağlığı Sorumlusu
