Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda milletvekillerinin güncel konuşmalarına yer veriliyor. Genel Kurul’da çevre ve sağlık başlıkları öne çıkıyor.
-Toros
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Girne Milletvekili Fikri Toros, “Tecrit Edilmiş Luricina” konulu güncel konuşma istemi ile söz alarak, Akıncılar (Lurucina)ve köy halkının sıkıntılarına değindi.
CTP Milletvekili Fikri Toros, Akıncılar'ın ve köy halkının tecrit edildiğini, köye ulaşmak için bir yol olduğunu ancak onun da hasarlı olduğunu, Akıncılar halkının tüm yasal ve anayasal haklarından mahrum bırakıldığını kaydetti.
Akıncılar halkının tüm yasal ve anayasal haklarından mahrum bırakıldığını yineleyen Toros, halkın köyünü terk etmek zorunda kaldığını anlattı.
Akıncılar için yapılması istenenleri sıralayan Toros, “Haspolat ile Akıncılar arasındaki yol projesinin ivedilikle gündeme gelerek hayata geçirilmesi; tereke ve devir işlemlerinin devlet tarafından üstlenilmesi; köye devlet tarafından bir takım yatırımlar yapılması; Akıncılar ve civar köylerin devlet tarafından agro turizm kapsamına alınması; köye civar köylerden ulaşım sağlanması ve bölgedeki kara geçiş noktaların açılması” gerektiğini vurguladı.
Toros, CTP olarak konunun takipçisi olacaklarını da sözlerine ekledi.
-Baybars
Ardından Gazimağusa Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars, “Çevre Krizi ve İklim Değişikliği” konulu güncel konuşma istemi ile söz aldı.
Dünya Çevre Günü münasebetiyle iklim değişikliği konusunda hükümetin bir planı olup olmadığını sorgulayan Baybars, hava kalitesi ve toz bulutlarının sebebi olarak iklim krizinin yarattığı hava olaylarını işaret etti.
Son 30 yılda hava sıcaklığının üç buçuk derece arttığını belirterek bunun gıda krizinin kapıya dayanmasına yol açabileceği uyarısında bulunan Baybars, iklim krizi ile mücadele etmek için eylem planına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Hükümet yetkililerinin bir çalıştayda Lefkoşa İklim Sözleşmesi imzaladığını hatırlatarak, bunu sevimli görünmek adına imzaladıklarını savunan Baybars, doğal kaynakların korunması, yeşil enerji kaynaklarının kullanımı konularına hiçbir şey yapılmadığını savundu.
“Çevrede en basit sorunu dahi çözemez durumdayız” diyerek, çöp sorununa işaret eden Baybars, Güngör çöplüğünde hala vahşi atık depolama sisteminin olduğunu, çöplüğün 3 aylık ihalelerle sürdürülebilir olmasının mümkün olmadığını söyledi.
Hayvansal atıkların Haspolat’a götürülmesinin de büyük sıkıntı olduğunu ifade eden Baybars, İskele’de kanalizasyon olmamasının yarattığı tehditlerden de bahsetti ve hükümetin bu konuda bir adım atma niyeti olup olmadığını sordu.
Çevre konusunda devletin denetleme kabiliyetini göstermediğini de ifade eden Baybars, Ülkesel Fizik Planı çerçevesinde planlar yapılmasının önemine vurgu yaptı.
-Çavuşoğlu
Yanıt vermek üzere söz alan Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu, Baybars’ın tespitlerinin doğru olduğunu ve sorunların gecikmeden çözülmesi gerektiğini kaydetti.
Çevre konusunda farkındalığın ülkede yeterli olmadığını belirten Çavuşoğlu, Milli Eğitim Bakanlığı olarak bilincin eğitimle olabileceği düşüncesiyle okullarda çaba sarf ettiklerini anlattı. Çavuşoğlu, çevresini temiz tutan, yeşillendirme yapan okulların hak ettiği yeşil bayrağı geçen yıl 29 okulun aldığını, bu yıl ise 30 okulun alacağını aktararak, birkaç yıl içinde tüm okulları yeşil bayrak seviyesine getirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Güngör çöplüğünün kapasitesinin yetersiz olacağını ve yakma sisteminin kullanılması gerektiğini başından beri savunduğunu belirten Çavuşoğlu, AB yetkililerinin yakma sistemini kabul etmediğini aktardı.
Yerinden söz alan Bağımsız Milletvekili Jale Refik Rogers, Güngör çöplüğü kapasitesinin iyi yönetilmediği ve her atığın atıldığı için yetersiz kaldığını söyledi.
Çavuşoğlu ise, Güngör’e birçok belediyenin çöpünün taşınmamasına rağmen günlük bin ton civarında çöp geldiğini söyledi.
Hayvansal atıkların bertarafı ile ilgili de Haspolat’ta bir yer olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, dondurucu konteynerlerin ise Veteriner Dairesi’nde olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, “Bununla ilgili teknik teçhizat bu ülkeye gelmiştir.” dedi.
Çavuşoğlu, “Geleceğe daha güzel bir çevre bırakmak için hepimizin çalışması gerekiyor.” diyerek, bazı altyapısal ya da yasal eksikliklerin mazeret gösterilmesinin doğru olmadığını vurguladı.
-Besim
CTP Lefkoşa Milletvekili Filiz Besim ise “Tütün ve Tütün Ürünlerinin Denetimi Sağlık Bakanlığının Görevi Değil mi?” konulu güncel konuşmasının başında, Sağlık Bakanı’nı Meclis’te olmadığı gerekçesiyle eleştirdi.
31 Mayıs’ın Dünya Tütünsüz Günü olduğunu hatırlatan Besim, DSÖ verilerine göre her yıl dünyada 8 buçuk milyon insanın tütün ürünleri kullanımı nedeniyle öldüğünü belirtti.
Bazı ülkelerin tütün ve tütün ürünleri kullanımını engellemeye yönelik çok katı kurallar getirdiğini belirterek bu kurallardan örnekler veren Besim, Sağlık Bakanlığı'nın görevinin sağlığı olumsuz etkileyecek ürünlerin kullanımını kısıtlamak ve bunları denetlemek olduğunu vurguladı.
Ülkede Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası çerçevesinde denetim yapılmadığını kaydeden Besim, artan nargile kullanımına da işaret ederek, zararlarından bahsetti.
Kuzey Kıbrıs’ta tütün ve tütün ürünleri kullanımının arttığını söyleyen Besim, yetişkinlerde yüzde 30’un üzerinde tütün kullanımı olduğunu anlattı. 18-24 yaş arasında bu oranının yüzde 40’ın üzerinde olduğunu aktaran Besim, kullanıcıların 3’te ikisinin bu alışkanlığından vazgeçmesi gerektiğini düşündüğünü belirtti ve tüm hastanelerde tütün kullanmayı bırakma polikliniklerinin devreye sokulmasını istedi.
Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünü kullanımının da risklerine değinen ve bu ürünlerin kullanımının ortaokul seviyesine düştüğünü belirten Besim, Ekonomi Bakanlığı’nı bu ürünlere izin verdiği, Sağlık Bakanlığı’nı da bunların zararlarını bilmesine rağmen onay verdiği için eleştirdi.
Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerini “yeni nesil tehlike” olarak niteleyen Besim, Sağlık Bakanlığı’nı konuyla ilgili göreve çağırdı.
-Öztürkler
Meclis, Ulusal Birlik Partisi (UBP) Güzelyurt Milletvekili Ziya Öztürkler’in “Son Siyasi Gelişmeler” konulu güncel konuşması ile devam etti.
“Güngör çöplüğü kanayan bir yara.” diyen Öztürkler, ihale süreçlerinin bir türlü neticelenemediğini ve orada tekrar bir felaketle karşı karşıya kalınabileceği yönünde uyarılar olduğunu anlattı, oranın uzun vadeli bir ihale ile profesyonel bir yönetime devredilmesi gerektiğini kaydetti.
İsrail-Filistin savaşına değinen Öztürkler, burada yaşanan ölüm ve yaralanmalara işaret etti. Savaş suçları işlendiği, mülteci kamplarının vurulduğunu hatırlatan Öztürkler, bir an önce ateşkesin sağlanmasını temenni etti.
Nüfus konusunda birçok açıklama yapıldığını, ancak kendisinin bir rakam ifade etmeyeceğini söyleyen Öztürkler, Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) bir an önce hayata geçmesi gerektiğini vurguladı.
Narenciye sektöründe yaşanan sorunlara da değinen Öztürkler, Cevdet Yılmaz’ın bölgeyi iki kez ziyaret etmesinin ve Soğuk Hava Deposu Entegre Tesisleri’nin önemine değindi. Öztürkler, Güzelyurt Hastanesi’nin bir an önce tamamlanmasının önemine de vurgu yaptı.
Ehliyetlerin sahtelenmesi haberlerine ilişkin Öztürkler, İçişleri Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı’nın bir protokolle bu sorunu çözebileceğini söyledi. Öztürkler, ehliyetlerin kimlik kartları gibi güvenlikli, çipli bir şekilde yapılabileceğini belirtti.
-İncirli
CTP Lefkoşa Milletvekili Sıla Usar İncirli ise, “Çevre Gününde Hava Kalitemiz” konulu güncel konuşma yaptı.
Dünya Çevre Günü’nün tarihçesini anlatan İncirli, Kuzey Kıbrıs’ta 5 Haziran’da çevre ile ilgili süslü sözler söylendiğini kaydetti. Ülkedeki hava kirliliğinden de bahseden İncirli, akciğer hastalıklarının sürekli arttığını belirtti.
Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkisine işaret eden İncirli, özellikle Lefkoşa ve Gazimağusa’da partiküllerin defalarca 40 olan sınırın çok üstüne çıktığını, bugün Lefkoşa’da rakamın 53 olduğunu belirtti ve hava kirliliği ile mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı.
İncirli, hava kirliliği ile mücadelede Teknecik’teki yakıtın kalitesinin, orman varlığının, fidan yetiştirmenin, egzoz emisyon ölçümlerinin önemine vurgu yaptı.
