Ekonomiye katkımız 1.3 milyar dolar

Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) CEO’su ve Yöneticiler Kurulu Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Asım Vehbi, Lefkoşa’da düzenlenen Yükseköğretim Çalıştayı’nda yaptığı 

konuşmada üniversitelerin ekonomiye 1.3 milyar dolarlık  katkısından söz edildiğini, bu rakamın ülke gelirinin %28’ine denk geldiğine dikkat çekti ve özel üniversitelerin 

yaşadığı sıkıntılara değindi.

Konuşmasında Kıbrıs’ta öğrenim gören üniversite öğrencisi sayısının nüfusun 4’te 1’ini oluşturduğunu söyleyen Vehbi, “Dünyanın hiç bir yerinde olmayan ve ulaşılması 

gerçekten zor olan bir oran var. 300 bin nüfuslu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 75 bin öğrenci var. Yani her 4 kişiye 1 öğrenci düşüyor. Bu, dünyanın hiç bir yerinde olmayan ve kolay kolay da ulaşılamayacak bir orandır. Kaldı ki biz öğrenci sayısını artırmak için de çalışmalar yapıyoruz” dedi.

Üniversitelerin Kuzey Kıbrıs için birçok açıdan önemi olduğunun altını çizen Vehbi, KKTC halkı için, ekonomi için, sosyal kültürel hayat için üniversiteler ve onları 

temsilen akademisyenler ve öğrencilerin çok hayati bir rolü olduğunu vurguladı.Yüksek öğrenim konusunda çok iyi bir yönetim ve denetim gösterilmesi gerektiğini söyleyen Asım Vehbi, üniversitelerin kültürel zenginlik kattığını, ciddi bir sosyal dinamizm yarattığını belirterek “Sadece Girne Amerikan Üniversitesi’nde bir takvim yılını düşünecek olursak 700 den fazla akademik, sosyal, kültürel ve sportif aktivite var.

Bunun tüm üniversitelerde de benzer sayılarda olduğunu var sayarsak ve bunların çoğunun halkın katılımıyla gerçekleştiğini biliyorsak o zaman sadece 

ekonomik değil sosyo-kültürel zenginlik de ortaya çıkar” diye konuştu.

Üniversitelerin çok ciddi sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirdiğini, her türlü alanda destek verdiğini,  entellektüel zenginlik ortaya koyduğunu anlatan Vehbi, 

“Medyamız da birçok açıdan üniversitelerdeki akademisyenlerden faydalanıyor. Son cumhurbaşkanlığı seçimine bakacak olursak orada bile hemen hemen her adayın akademik desteği vardı. Bence bu da övünülecek birşeydir” dedi.Üniversitelerin  yaşamın bir parçası olduğunu, sportif açılım için de çok önemli bir alan oluşturduğunu belirten Vehbi, “Şu an 1. Lig Basketbol, Futbol ve birçok alandaki kulüp takımlarında bu öğrenciler önemli bir kaynak oluşturuyor” dedi.

Konuşmasında TC Yardım Heyeti’nin yaptırmış olduğu bir çalışmanın verilerini de paylaşan Vehbi, üniversitelerin ekonomiye 1.3 milyar dolarlık  katkısından söz edildiğini, bu rakamın Milli gelirin %28’ine denk geldiğine dikkat çekti.1.3 milyar doların direk olarak üniversitelere gitmediğini vurgulayan Vehbi, bu miktarın yüzde %28’inin yeme içme alanına, %17’sinin barınmaya, %5.2’sinin yurtiçi ulaşıma, %5’inin iletişim harcamalarına, % 5’inin giyim kuşama, %4.8’inin 

havayollarına, %3.3’ün kırtasiye giderlerine, %2.7’nin sosyal yaşam, sanat ve spora, %1’inin de diğer alanlara yansıdığını açıkladı.

KKTC’nin dünya devletleri tarafından tanınmasa da yüksek öğretimle ilgili eğitim adası olarak bilindiğini belirten Vehbi, “120 farklı ülkeden gelen öğrenciler ülkelerine döndükleri zaman bizim için çok ciddi bir fahri temsilcilik yapıyorlar. Akademik alt yapımız, Coğrafi konumumuz, güzel iklimimiz, düşük suç oranları bir çok ülkede biliniyor” dedi.

KKTC’de 7 üniversitenin ödevlerini çok iyi yaptığını, oluşturulan konsorsiyum ile üniversitelerin birlikte hareket ettiğini anlatan Vehbi, “Ben de bu konsorsiyumun ilk 

kurucu 3 kişisinden biriyim. Birçok yerde artık prestijli bir yerimiz var. “Kıbrıs Üniversiteler Birliği, 6 kurucu üye olan Girne Amerikan Üniversitesi, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Lefkoşa İngiliz Üniversitesi, Kıbrıs Amerikan Üniversitesi, Metropolitan Üniversitesi işbirliğinde kuruldu. 7 üniversite şu an bu yapının dışında. Kuruluş amacı, yaşadığımız sorunları devletle hükümetle konuşabilmek, çözüm bulabilmek, ortak noktada hareket edip ortak stratejik vizyon kurmak” dedi.

Devletin özel üniversitelere karşı sorumluluklarını yerine getirmediğine vurgu yapan Asım Vehbi,  “Üniversitelerin sorunlarını sahiplenip çözüm konusunda yardımcı olacak bir makam yok, böyle bir yapı yok, bunun mutlaka olması lazım” diyerek yüksek öğretimin sadece Cumhurbaşkanlığı, YÖDAK ve Eğitim Bakanlığı ile bir 

bağlantısı olduğunu, bu üç kurumun arasında aslında sahipsiz bir noktada 

olunduğunu belirtti.

Siyasi partilerin üniversitelerle ilgili yaklaşımlarını da eleştiren Asım Vehbi “Hedefimiz 100 bin öğrenci” denildiğini, bu hedefe ulaşıldığında belediyelerin, yerel 

yönetimlerin, hükümetin ve devletin buna hazır olup olmadığının sorgulanmadığını söyledi.

“Bu rakama ulaşmak için ne yapılıyor, ne yapılacak, bu rakama ulaşıldıktan sonra problemler daha da büyümeyecek mi, bunlarla ilgili  henüz bir politika görmüyorum, 

olduğunu da düşünmüyorum. Bunun bir bakanlık olarak ülkemizde olması gerektiğini düşünüyorum” diye konuşan Vehbi sözlerine şöyle devam etti:

“Üniversitelerimiz arasında haksız bir rekabet söz konusu, 3 farklı türde üniversite var. Özel üniversiteler, Vakıf üniversiteleri ve Türkiye’den iki üniversitenin kampüsleri. Üniversitelere devletin yaklaşımı konusunda TC ve KKTC hükümetlerinin sorumluluğu vardır. Bir üniversiteye gösterilen, diğer üniversitelere gösterilmeyen farklı yaklaşımlar vardır, en mağdur olan özel üniversitelerdir. 

Üniversiteler farklı türde olsa da eşit yaklaşım olması lazım, çünkü benzer programları, benzer standartlarda, benzer fiyatlarla sunuyoruz. O zaman demekki burda bir haksız rekabet var. Bunun bir bütün içerisinde değerlendirilmesi lazım” diye konuşan Vehbi, finansman konusunda da eşitlik olmadığını belirterek, ülkedeki sağlık sisteminin yetersiz olduğunu, toplu taşımada ciddi problemler yaşandığını, toplu taşımayı üniversitelerin sağlamak zorunda kaldığını, bu konuda da 

üniversitelerin hükümet tarafından zaman zaman engellendiğini anlattı.

KKTC’de üniversite kurma kriterlerinin gerçekten utanılacak bir durumda olduğuna dikkat çeken Asım Vehbi, “Komşu ülkelere, Güney’e, Türkiye’ye bakılarak kriterler belirlenmelidir. Biz yıllarca bir zamanki Uluslararası Amerikan Üniversitesi trajedisi sonrasında ‘KKTC üniversiteleri batıyor, denkliği’ yok imajıyla boğuştuk durduk 

şimdi de böyle bir tehlike kapıdadır. Çünkü herkes üniversite kurabilir. Bu tehlikeye karşı Cumhurbaşkanımızı, Meclisi, Hükümetimizi, Eğitim Bakanımızı ve YÖDAK’ı, 

göreve davet etmek istiyorum. İyi eğitim verip tek binadan oluşan üniversiteler İstanbul gibi büyük şehirlerde olabilir. Fakat Kıbrıs’ta  bir politika bir vizyon olacaksa 

kampüs üniversiteleri devam edip bu şart getirilmelidir, sermayenin nereden geldiği çok önemlidir.

Kriterler yasayla düzenlenmeli ve yazılı hale getirilmelidir, yeni üniversiteler de yasayla kurulmalıdır” dedi.