Perez’in ziyaretinde gizli anlaşmalar da imzalandı

İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Perez’in Güney Kıbrıs’a resmi ziyareti sırasında iki ülke arasında kamuoyuna duyurulan anlaşmaların yanı sıra, “gizli anlaşmalar” da imzalandığı bildirildi.

İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Perez’in Güney Kıbrıs’a resmi ziyareti sırasında iki ülke arasında kamuoyuna duyurulan anlaşmaların yanı sıra, “gizli anlaşmalar” da imzalandığı bildirildi. Haravgi ve diğer gazeteler, enerji ve doğalgaz konusunun Perez ile Rum Yönetimi Başkanı Dimitris Hristofyas arasındaki dünkü görüşmelerin ana öğesini oluşturduğunu, doğalgaz konusunda her iki ülkenin mevcut ortak çıkarlarının, iki ülke arasında uzun süreden beri devam eden anlaşmazlıkların aşılmasına da neden olduğunu yazdılar.

Haravgi gazetesi, “Orta Doğu Bölgesinde Barış İçin Akdeniz Vizyonu – Kıbrıs-İsrail İlişkilerinde Jeostratejik Boyut – Kıbrıs ve İsrail Bölgenin “Yeni Mimarları” – Türkiye’ye Barış Mesajı” başlıkları altında geniş yer verdiği haberinde, Güney Kıbrıs ile İsrail arasındaki jeostratejik işbirliğinin Perez’in dünkü ziyaretinde imzalanan anlaşmalarla kazandığı boyutun iki ülkenin ilişkilerinde yeni bir çağın başlangıcı anlamı taşıdığını yazdı.

Gazete, Perez ve Hristofyas’ın dün gerçekleştirdikleri görüşme sonrasında yaptıkları basın açıklamasında, doğalgaz konusunda bundan sonra yapılacak girişim ve eylemlerin de uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde olacağını vurguladıklarını, diğer yandan da Türkiye’ye “barış mesajı” gönderdiklerini belirtti. Habere göre Hristofyas açıklamasında, Kıbrıs müzakerelerindeki gelişmeler ve New York’da BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’la gerçekleştirilen üçlü zirve hakkında Perez’e bilgi verdiğini belirterek, “bu süreçte ne sıkı takvimleri ne de hakemliği kabul etmediklerini” bir kez daha dile getirdi. Hristofyas, Türkiye’nin sözde “kışkırtıcı davranışına ve topraklarının yüzde 37’sinin işgalinin devam etmesine karşın müzakere masasına özlü müzakere için yapıcı bir ruhla gelmeyi sürdürdüğünü” de öne sürdü.

Konuşmasında doğalgaz yatakları ve iki ülkenin işbirliği perspektiflerine de değinen Hirsotyfas, İsrail için varlığı doğrulanan ve Güney Kıbrıs için de doğrulama bekledikleri doğalgaz yataklarının varlığının iki ülke halklarının refahı ve bölgedeki barışın sağlanması için kullanılması gerektiğini belirtti. Doğalgaz konusunda yaşanan gelişmelerin iki ülke arasındaki yeni işbirliği alanları yarattığını ve Güney Kıbrıs’ın 12. parselde doğalgaz arama çalışmalarına başlama kararının “uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde olduğunu” iddia eden Hristofyas, Türkiye’nin davranışının “saldırgan, kışkırtıcı ve uluslararası hukuk bağlamının dışında olduğunu” savundu. Hristofyas, Türkiye’nin şu anki eylemlerinin çeşitli uluslararası alanlarda şikayet edilmekte olduğunu ve uluslararası toplumun Türkiye’ye, uluslararası hukuka uyması yönünde daha güçlü mesajlar göndermesi gerektiğini de öne sürdü.

PEREZ: “TÜRKİYE İLE DOSTUZ” Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı Perez’de konuşmasında, ülkesinin Akdeniz’deki tek AB üyesi ada olan Güney Kıbrıs’la işbirliğinin sağlayacağı yararlara vurgu yaparak doğalgaz konusunda Türkiye’ye mesajlar verdi. Perez, doğalgazı “barışçıl ve demokratik bir şekilde kullanacaklarını, yanlış amaçlar için kullanmayacaklarını” savunduğu konuşmasında “uluslararası hukuka uygun şekilde kullanacakları doğalgazı bir güç aracı olarak değil insanların hayatlarını iyileştirecek bir fırsat olarak gördüklerini” öne sürdü. “Ne kimseyi tehdit edeceğiz ne de tehditlerden korkacağız” ifadesini kullanan Perez, “siyasi ilişkilerin askeri tehditlere değil uluslararası hukuka dayandığını” söyleyerek Türkiye’ye uluslararası hukuk kurallarına uyması çağrısında bulundu.

Perez, tıpkı Güney Kıbrıs’ın Arap ülkeleriyle dostluk ilişkileri olduğu gibi kendilerinin de “Türkiye’yle dost olduklarını” öne sürdü ve “sorunların gerçekçi bir şekilde çözüme ulaşacağına inandığını” belirtti. Hristofyas akabinde Perez’in bu sözlerine tam destek verdiğini ve Perez’in Türk liderliğine gönderdiği barış mesajını memnunlukla karşıladığını söyledi ve kendisinin de bu kürsünden benzer bir mesajı gönderdiğini sözlerine ekledi. Gazetenin haberine göre dün akşam yemekte bir araya gelen Hristofyas ve Perez burada yaptıkları açıklamalarda da iki ülke arasındaki işbirliğinin gerekliliğine vurgu yaptılar ve bölgede barışın sağlanması arzusunu dile getirdiler.

ÜÇ ANLAŞMA BİR MEMORANDUM BİR KOMİTE Gazeteler, Hristofyas ile Perez arasında dün üç anlaşma ve bir işbirliği memorandumuna imza atıldığını, bir de ortak komite kurulması kararının alındığı belirtirlerken, baz gazeteler ise bunların dışında gizli anlaşmalar da yapıldığını yazdılar. Haravgi gazetesinin haberine göre, önceden belirlenen üç anlaşma ve bir memorandumun yanı sıra, Perez’in önerisi üzerine, Güney Kıbrıs ile İsrail arasında, “Akdeniz bölgesinde barışın sağlanması ve bölge ülkelerinin AB ile ilişkilerine dair ortak Akdeniz vizyonu belirlenmesi için ortak komite kurulması” kararı da alındı. Rum Yönetimi Başkanı Hristofyas Perez’le görüşmesi sonrasındaki açıklamasında, önerinin Perez’den geldiğini ve kendisi tarafından da memnunlukla kabul edildiğini söyledi. Komitenin oluşumuna ilişkin ayrıntılara yer verilmeyen haberde, Hristofyas ve Perez’in kararıyla dün şu anlaşma ve memorandumların imzalandığı duyuruldu: “Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği anlaşması, Sanayi Kalkınma ve Araştırma işbirliği anlaşması, Telekomünikasyon ve Bilişim Teknolojileri anlaşması ile Rum ve İsrail Arkeoloji Daireleri arasında işbirliği memorandumu”.

GİZLİ ANLAŞMALAR Öte yandan Simerini ve Alithia gazeteleri, Güney Kıbrıs ve İsrail arasında dün duyurulan anlaşmaların yanı sıra “gizli bazı anlaşmaların” da imzalandığını yazdılar. Simerini: “Gizli ve Görünür Anlaşmalar” başlığı altında verdiği haberinde, Hristofyas ve Perez’in dünkü görüşmede, Rum İstihbarat Teşkilatı “KİP” ile İsrail Gizli Servisi “MOSAD” arasında bilgi alış verişini öngören bir anlaşmanın imzalandığını iddia etti. Gazete, imzalanan diğer gizli anlaşmaların ise; “Güney Kıbrıs’ın hava sahasının İsrail’in kullanımına açılması, iki ülkenin Münhasır Ekonomik Bölgeleri arasında kalan alanların nasıl yönetileceği, arama ve kurtarma alanında işbirliği yapılması, iki ülkenin helikopterlerinin ortak tatbikat yapmalarını” düzenlediğini öne sürdü.

OMİRU VE HİRSOSTOMOS’LA GÖRÜŞTÜ Gazete ayrıca, Perez’in dün Rum Meclisi ve KS EDEK Başkanı Yannakis Omiru ile Rum Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu II. Hrisostomos’la da birer görüşme gerçekleştirdiğini belirtti. Omiru’ya görüşmesinde Güney Kıbrıs ile İsrail arasındaki işbirliğinin “herhangi birine karşı olmadığını ve iki ülkenin halkları ve barış için bu işbirliği çerçevesinde ellerinden geleni yapacaklarını” öne süren Perez, işbirliğinin daha da geliştirileceğini vurguladı. Omiru ise İsrail’in, Güney Kıbrıs’ın sözde egemenlik haklarını uygulamasında verdiği destek ve Kıbrıs sorununda güttüğü “ilkelere dayalı tutumu” sebebiyle memnuniyetini dile getirdi. Gazete, Perez’le görüşmesi sonrasında Başpiskopos Hrisostomos’un da açıklamada bulunduğunu yazdı.

Hrisostomos, görüşmede Perez’e, Kilise olarak tüm bölge ülkeleriyle iyi ilişkiler geliştirmek istedikleri ve iki küçük ülke olmalarına karşın işbirliği yaparak daha fazlasını verebilecekleri görüşünü ilettiğini açıkladı. Hrisostomos, Perez’in de kendisine, küçük olsalar da İsrail ve Güney Kıbrıs’ın işbirliğinin her iki ülkenin de faydasına olacağını dile getirdiğini belirtti. Diğer gazeteler ise konuya ilişkin haberleri şu başlıklarla yansıttılar: Fileleftheros: “Ana Konu Enerji – Kıbrıs ve İsrail Arasındaki İlişkiler Adım Adım Güçleniyor – Lefkoşa İçin Düzeyi Yükseltilmiş Rol – Saltanatlıklara Tahammül Yok”. Alithia: “Doğalgaz Ortak Vizyon Getirdi – Gizli Anlaşmalar”. Politis: “Akdeniz Bizi Birleştiriyor – Daha İyi Bir Gelecek İçin Doğalgaz – Perez Türkiye’den Uluslararası Hukuka Saygı İstedi”.