BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Aleksander Downer’ın açıkladığı mekik diplomasisi prosedürel formülünü Kıbrıs Türk tarafının reddettiği iddia edildi.

Fileleftheros “Downer’ın Prosedürel Formülü Boşa... Eroğlu Dolaylı Görüşmeleri De Reddetti” başlıklı haberinde Türk tarafının bu tavrının, “prosedüre ölümcül darbeyi vurduğunu” iddia etti.

Gazete edindiği bilgilere dayanarak Downer’ın Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Dimitris Hristofyas’la ayrı ayrı görüşerek; yürütme erki, mülkiyet ve vatandaşlık şeklindeki üç ana konuda yoğunlaştırılmış dolaylı müzakerelere başlayacağını ilettiğini yazdı,  ve şunları ekledi:

“Kıbrıs Rum tarafı öneriyi kabul etti ve Eroğlu-Hristofyas görüşmeleri yapılmasında da hiçbir sorunu olmadığını söyledi. Downer daha sonra işgal bölgelerine giderek Derviş Eroğlu ile görüştü. Eroğlu, Genel Sekreter Ban Ki Moon’un gecen Cumartesi günü liderlerle yaptığı telefon görüşmeleri sırasında müzakerelerin devam edemediğini söyleyip ‘pratik sorunların’ aşılması için komiteler kurulmasına atıfta bulunmasına karşın bu formülü kabul etmedi.  Bu gelişme, önerisinin Türklerden bu şekilde karşılanmasını beklemeyen BM’yi gafil avladı.

Oluşan sahne BM’nin, özellikle de Downer’ın planlarını önemli ölçüde değiştirdi. Downer’ın icraatlarının yüzeyselliği bir kez daha ortaya çıktı. Lisa Buttenheim başkanlığındaki BM grubunun Kıbrıs Rum müzakere grubuyla görüşmesi dışında yoğunlaştırılmış dolaylı görüşmeler gerçekleşmedi. Dolaylı görüşmeler için değerlendirilecek iki haftadan biri bugün doluyor.

Türk tarafının aleni açıklamaları da hâkim olan hava açısından göstergedir. İşgal liderinin danışmanı Kudret Özersay İngiliz Haber Ajansı Reuters’a verdiği mülakatta Maraş ve B planı konularına atıfta bulundu. Özersay müzakerelerde ilerleme olmaması halinde Kıbrıs Türk tarafının kendi başına, uluslar arası hukuk çerçevesinde ilerlemeye hazır olduğunu söyledi. Kapalı Maraş’la ilgili olarak da Özersay Kıbrıs sorununun çözüm müzakereleri devam ettiği müddetçe bu konuda herhangi bir gelişme olamayacağını söyledi.

Özersay Maraş’ın Kıbrıs Türk idaresi altında açılması ve Rumların dönmeye davet edilmesinden söz eden senaryolara değinirken; kapalı Maraş’ın bir B planının parçası olabileceğini belirterek 1974 öncesinde sahip oldukları mallara dönüş izinlerinin, iki taraf arasındaki müzakerelerin sürüklendiği çıkmazın aşılmasına katkı koyabileceğini belirtti.

Dahası, işgal rejiminin yetkilisi; müzakerelerin Mülkiyet başlığındaki sorunlar nedeniyle çıkmazda bulunduğunu belirterek, Kıbrıs Rum tarafı arzu etmese de Kıbrıs Türk tarafının iki toplum arasındaki güvenin iyileştirilmesini hedeflediğini kaydetti. Özersay karakteristik olarak ‘iki toplum arasındaki ilişkileri daha da kötüleştirecek bir şey yapmamız söz konusu değildir’ dedi.

Kudret Özersay Türk tarafının yaptığı; Ada’nın doğal zenginlikleri konusunda (doğalgaz) iki toplum arasında işbirliği önerisinin Rum tarafınca reddedildiğini söyledi ve Kıbrıslı Rumların, Kıbrıslı Türklerle işbirliği yapmamak için süregelen müzakereleri gerekçe olarak kullandıklarını savundu.”

Aynı gazete “Eroğlu: 1 Temmuz’dan Sonra Kıbrıslı Rumlarla Hiçbir Görüşme Olmaz... Ban Ki Moon’un ‘Oyunun Sonu’ Açıklamasını Hatırlattı” başlıklı haberinde ise Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu’nun Türk Üroloji Derneği tarafından Girne’de düzenlenen 22’nci Üroloji Konferansı’nda yaptığı konuşmaya yer verdi.

Eroğlu’nun konuşmasında, Kıbrıs sorununa çözüm bulunamamasından Kıbrıs Rum tarafını sorumlu tuttuğunu belirten gazete, Bayrak Radyo Televizyon Kurumu’nun (BRT) ilgili haberini iktibas etti.

Öte yandan Politis “BM İşe Başladı... Lisa Buttenheim’ın Kudret Özersay’la Randevusu” başlıklı haberinde BM’nin, müzakerelerin çıkmazdan kurtarılması yollarını görüşmek için Kıbrıs Türk tarafıyla ilk temasını, Aleksander Downer’ın Ledra Palace’da düzenlediği basın toplantısından tam bir hafta sonra gerçekleştireceğini yazdı.

Downer’ın, müzakerelerde izlenecek yöntemin belirlenmesi için yapılacak mekik diplomasisinde sadece iki haftalık süre bulunduğunu açıkladığını hatırlatan gazete BRT’yi kaynak göstererek BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Buttenheim’ın Cumhurbaşkanı Dr. Eroğlu’nun Özel Temsilcisi Özersay’la dün görüşmesinin söz konusu olduğunu okurlarına aktardı.

Gazete daha sonra da Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun 22’nci Üroloji Konferansı çerçevesinde yaptığı konuşmadan alıntılara yer verdi.

Haravgi de haberlerini “Eroğlu Kıbrıslı Rumlara Sorumluluk Atıyor... Kıbrıslı Türklerle Hiçbir Şey Paylaşmak İstemediklerini İddia Ediyor” ve “Özersay: Sahte Devlet Tek Başına Hareket Edecek” başlıklarıyla aktardı.