Covid-19 Hastalığı geçiren kişilerde yaklaşık 3 ay içerisinde tam bir iyileşmenin görülmesi bekleniyor.

Ancak, her 10 hastanın birinde ise bazı şikayetlerin hala devam ettiği gözleniyor.

Şikayetlerin devam ettiği haftalar hatta aylar süren bu uzamış süreç ‘’Post-Covid (Covid-Ertesi) veya Long-Covid (Uzamış Covid)’’ şeklinde tanımlanıyor.

Üstelik Covid-19 hastalığının ağır ya da hafif geçirmiş olması ile de ilişkili bir durum değil.

Uzamış Covid için kimlerin risk altında olduğu ise tam olarak bilinemiyor.

Uzamış Covid belirtilerine gelince:

  • ‘’Fatig’’ olarak bilinen enerji düşüklüğü, yorgunluk, halsizlik, isteksizlik durumu
  • Nefes darlığı
  • Göğüs ağrısı veya göğüste sıkışma hissi
  • ‘’Beyin bulutlanması’’ olarak tabir edilen hafıza ve konsantrasyon problemleri
  • Uykusuzluk, uyumada zorlanma
  • Çarpıntı
  • Sersemlik hissi
  • Vücudun değişik yerlerinde iğnelenmeler, batma hisleri
  • Eklem ağrıları
  • Depresyon ve kaygı
  • Kulak çınlaması, kulaklarda ağrı
  • İştahsızlık, mide ağrısı, mide bulantısı, ishal
  • Ateş, öksürük, baş ağrısı, boğazda kuruluk, koku ve tat kaybı
  • Kızarık döküntüler

Peki Uzamış Covid’in sebebi nedir?

Tam olarak bilinmemekle birlikte, Koronavirüs’ün bazı hastalık özellikleri ile ilişkili olduğu söylenebilir.

  • Virüsün doğrudan dokular üzerindeki zehirleyici (toksik) etkisi,
  • Damarların iç duvarlarının hasarlanması ve kılcal damar harabiyetleri,
  • Bağışıklık sisteminin bir türlü yeniden normal çalışmasına dönememesi ve buna bağlı olarak vücutta devam eden aşırı yangı (hiperinflamatuar) reaksiyonu,
  • Kanın pıhtılaşmasına meyil gibi sebeplerin bu Uzamış Covid’e neden olabileceği öngörülüyor.

Başta İngiltere olmak üzere, birçok ülke vatandaşlarına Covid-19 geçirdikten sonra eğer bir aydan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen Uzamış Covid belirtilerinden şüphelenmeleri durumunda en yakın doktorlarına başvurmalarını tavsiye ediyorlar.

Bu hastaların kan testleri yapılıyor, kap ve akciğerleri inceleniyor.

Ayrıca, şikayetlerini hafifletmeye yönelik tedaviler veriliyor, şikayetlerini evde nasıl yöneteceklerine dair bilgiler veriliyor.

Gözlerimizi bizim sağlık sistemimize çevirdiğimizde ne oluyor?

İnanın ne olduğunu Bir Allah bir de, geçenlerde bir pandemi doktorunun itiraf ettiği gibi sadece ‘’bir avuç pandemi hekimi’’ biliyor!

Gerçek şudur ki, ülkemizde Covid-19 tanısı alanların klinik tablolarının dağılımlarının hiçbir zaman tıbbi istatistiki bilgi olarak paylaşılmadığı, sadece vaka sayısılığının yapıldığı bir Covid-19 mücadelesinden bahsediyoruz.

Covid-19 tanı ve tedavisi almış hastaların detaylı dosyalarının tutulup tutulmadığından bile emin değiliz.

Covid-19 tanısı alanların, aldıkları yoğun tedaviler sonrasında takip edilip edilmediklerini ise hiç bilmiyoruz.

Dolayısıyla Uzamış Covid ile ilgili artık yapacak bir şey yok!

Covid-19 tanısı almış iseniz ve tanınızın üzerinden en az 4 hafta geçmesine rağmen Uzamış Covid’i düşündüren şikayetleriniz mevcut ise lütfen en yakınınızdaki doktorunuza gidiniz ve Covid-19 geçirdiğinizi belirtiniz, elinizdeki belgeleri (tabii varsa) gösteriniz, kontrollerinizi yaptırınız.

Yaklaşık 1.5 yıldır inatla ve ısrarla, adeta kapalı devre şeklinde ‘’bir avuç pandemi doktoru’’ ile pandeminin yönetildiği ülkemizde Covid-19 ile ilgili ‘’bir avuç bilimselliğin’’ de olmadığı bilinci ile, kendi sağlığınızı lütfen kendiniz de takip etmeyi unutmayınız…

Kaynaklar:

  1. https://www.nhs.uk/conditions/coronavirus-covid-19/long-term-effects-of-coronavirus-long-covid/
  2. https://www.nature.com/articles/s41591-021-01283-z#Sec3
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Long_COVID