İsrail Başbakanı’nın 3’lü zirvenin pandemi şartlarına rağmen yapılmasında ısrar etmesinin bile “tek başına güçlü bir mesaj olduğu ve Türkiye-İsrail ilişkilerinde son dönemdeki flörtün yarattığı soru işaretlerine de cevap” teşkil ettiği değerlendirilse de Rum diplomatik kaynaklar “Ankara ile Tel-Aviv arasındaki her türlü iş birliği köprüsünün atılacağı anlamına gelmeyeceği” görüşünde.
Fileleftheros’un “‘Birlikte Daha Güçlüyüz’… İsrail Başbakanı Anastasiadis ve Miçotakis’te Güçlü Mesajlar Verdi” başlıklı haberine göre, Rum diplomatik kaynakları İsrail’in, başbakanı aracılığıyla, hangi düzeyde olursa olsun Türkiye ile yakınlaşmanın İsrail’in Güney Kıbrıs ve Yunanistan ile ilişkileri aleyhine işlemeyeceği mesajı verdiği kanaatinde.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett’in üçlü zirve ortak basın toplantısında Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ve Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’e hitaben “yalnız müttefik değiliz, dostuz da” dediğine dikkat çeken gazete, Bennett’in, İsrail’in Güney Kıbrıs ve Yunanistan ile iş birliğinin güçlendirilmesi ve sürdürülmesine verdiği önemi, çalışma yemeğinde de dile getirdiğini yazdı.
Habere göre Bennett, basın toplantısında, arasındaki üçlü iş birliklerinin hem ülkeleri, hem halkları, hem de bölge açısından faydalı olduğunu belirterek “Aynı zamanda karmaşık bölgemizdeki, ortak kaygıya neden olan iklim değişikliği, pandemi ve terör sebepli güvenlik konularındaki tehditleri de biliyoruz” dedi, şunları ekledi:
“Bölgemizdeki olumsuz güçlerle gece gündüz mücadele ediyoruz ve dostlarımızla, olumlu güçler ile birlikte yıkıcı güçlerle mücadeleden, dostlarımızla ilişkilerimizi bütün düzeylerde güçlendirmekten bir an bile vazgeçmeyeceğiz. Coğrafi yakınlığı ve ortak vizyonu ile üç demokrasi. Birlikte daha güçlüyüz.”
Bennett, üç ülkenin EastMed bağlantısını yürüttüğünü, pandemiye ve iklim değişikliğine karşı iş birliği yaptığını, ilişkilerini güvenlik, ekonomi, teknoloji, turizm, yangınlarda karşılıklı yardımlaşma gibi olağanüstü kriz halleriyle mücadele alanlarında güçlendirdiklerini de söyledi. Bennett, enerji alanında da gerek karada gerek denizdeki yapıların inşasında iş birliklerini sürdürdüklerini sözlerine ekledi.
İş birliklerinin her alanda sürekli güçlendiğini söyleyen Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ise Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de ve kapalı Maraş’taki faaliyetlerini şikâyet etti. Rum tarafının, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlaması için çaba harcadığını da iddia eden Anastasiadis, Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafının iki devlet çözümü talebinin “uzlaşılmış zemine aykırı olduğunu” savundu.
Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis ise konuşmasında, Türkiye’nin kapalı Maraş’taki faaliyetlerinin ve iki devlet çözümü talebinin “kabul edilemez olduğunu” iddia eden Miçotakis, sürdürülebilir tek çözümün BM Güvenlik Konseyi kararlarına tam saygılı çözüm olduğunu söyledi. Miçotakis, “Garanti sistemi ve müdahale hakkı kaldırılmadan, Türk askeri Kıbrıs’tan gitmeden çözüm olamaz” iddiasında da bulundu.
Zirve çerçevesinde yayımlanan ortak açıklamada ise Güney Kıbrıs, Yunanistan ve İsrail arasındaki üçlü iş birliği “Avrupa, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’yu bağlayarak, ortak hedeflerinin örtüşme noktası” olarak tanımlandı.
Ortak açıklamada “Kıbrıs sorununa uluslararası hukuk ve BM Güvenlik Konseyi kararları zemininde adil, kapsamlı ve sürdürülebilir bir çözüm bulunması için BM Genel Sekreteri himayesi altındaki müzakerelerin sürdürülmesine tam destek” belirtildi. Böyle bir çözümün “Kıbrıs’ın bağımsız dış politikası aracılığıyla bölge barışı ve istikrarına önemli katkı sağlayacağı” görüşü ortaya konuldu.
Ortak açıklamada enerjinin, özellikle de doğal gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının bölgedeki, uluslararası hukuk ve Deniz Hukuku, bütün devletlerin kendi MEB/kıta sahanlıklarında egemenlik haklarına saygıya dayalı iş birliği için güçlü bir zemin olduğu da belirtildi. “Doğu Akdeniz ve Ege’deki egemenlik ve egemenlik haklarına saygı ve bölgedeki istikrarın idamesine verdiğimiz önemi beyan ederiz. Enerji alanındaki iş birliğimiz çerçevesinde doğal gazın bölgemizdeki ekonomik rolünü ve EastMed boru hattı projesini görüştük bütün bu ortak ilgi çalışmalarına desteğimizi yeniden teyit ettik” denildi.
Dönem başkanlığını Ocak 2022 itibarıyla Güney Kıbrıs’ın üstleneceği “Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nun da bölgedeki bütün ilgilenenler için büyük bir iş birliği ve diyalog fırsatı olduğu” belirtildi. “Forum, hidrokarbon rezervlerinin bölgesel istikrar ve refaha katalizör olması ve bölgesel ajandadaki ortak meydan okumalara karşı toplu eylemde bulunulması için bölge doğal kaynakları üzerine bina edilir” denildi. Üç ülkenin, Euro-Asia Interconnector aracılığıyla enerji ve elektrik bağlantısı kurmadaki iş birliğine devam edeceği de ortak açıklamaya eklendi.
Alithia, ikinci manşet olarak değerlendirdiği haberi “Kıbrıs, Yunanistan, İsrail Üçlü Zirve Toplantısı… ‘Birlikte Daha Güçlüyüz’… Nikos Anastasiadis, Naftali Bennett ve Kiriakos Miçotakis İş Birliğinin Bölgedeki Barış ve Refah İçin Önemine Vurgu Yaptı… Ortak Açıklama: Kıbrıs Sorununun Çözümü Bölgesel İstikrara Katkı Sağlayacak” başlık ve spotlarıyla aktardı.
Politis, “Kıbrıs, Yunanistan, İsrail… Ortak Vizyon ve İş Birliğinin Yeniden Teyidi” ve Haravgi “Kıbrıs, Yunanistan ve İsrail Aralarındaki İş Birliğinin Önemini Vurguladı… N. Bennett: ‘Coğrafi Yakınlığı ve Ortak Vizyonu İle İç Demokrasi’” başlığını attı.
