GUTERRES: “ÇÖZÜM PERSPEKTİFLERİ HALA CANLI”

Lefkoşa, 13 Ocak 19 : BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, Güvenlik Konseyi’ne yönelik rapor taslağında UNFICYP’in görev süresinin altı ay daha, 31 Temmuz 2019 tarihine kadar, uzatılmasını önerdiği belirtildi.
BM Genel Sekreteri Guterres, rapor taslağında ayrıca, Kıbrıs sorunundaki kapsamlı çözüm perspektiflerinin hala canlı olduğuna da işaret etti.
Rum basını BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, Güvenlik Konseyi üyelerine gönderdiği UNFICYP’in görev süresinin uzatılmasına ilişkin rapor taslağına geniş bir şekilde yer verdiler.
Fileleftheros gazetesi “Çözüm Perspektifleri ‘Canlı’-Guterres’in, Lute’un Misyonu ve Altı Ay Daha Uzatma İfadeleriyle UNFICYP Raporu” başlıklı haberinde BM Genel Sekreteri Antoniıo Guterres’in Cuma akşamı, Güvenlik Konseyi üyelerine verdiği raporun, gayri resmi suretinde, Kıbrıs sorunundaki kopyasında, Kıbrıs sorununun bütünlüklü çözüm perspektiflerinin hala canlı olduğunu yinelediğini belirtti.
Guterres’in, öncesinde, “referans şartlarında” anlaşmaya varılması gerektiğini vurgularken, liderlere ve garantörlere, BM karşısındaki “yapıcı taahhütlerine ” devam etmeleri çağrısında bulunduğunu belirten gazete, Guterres’in rapor taslağında, Kıbrıs sorunu için görevlendirdiği geçici özel danışmanı Jane Holl Lute’un, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, üç garantör ülkenin temsilcileri ve AB’nin Kıbrıs ile ilgili konferansa gözlemci olarak katıldığını ekleyerek, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile görüşmelerini sürdürdüğünü dile getirdiğini yazdı.
Haber göre Guterres, taslak çerçevesinde, iyi niyet misyonundan ve 15 Ekim tarihli raporundan da söz etti.
Guterres’in raporunun, genel hatlarıyla, bir öncekinin aynısı olduğunu, buna ek olarak son altı ay içerisinde olan olayların kaydedildiğini yazan gazete, Guterres’in, sonuç vermeyen sonu olmayan süreçler ve “öngörülebilir ufuk” vurgusu yaparak dolaylı olarak zaman takviminden bahsettiğini de yazdı.
Habere göre Guterres, müzakerelerin geleceğine ilişkin belirsizliğin, siyasi taahhüdü etkilediğinin ayrıca Ada’nın yeniden birleşmesine ilişkin desteğin sabote edilmesini tehlikeye attığının görüldüğünü belirtti.
Doğu Akdeniz’deki tatbikatlar ve hidrokarbon konusunda Guterres, hidrokarbon konusunun, bölgesel işbirlikleri için önemli fırsatları sunduğunu ancak buna eş zamanlı olarak Kıbrıs çevresindeki sondaj çalışmaları ve faaliyetlerin gerginlik kaynağı olduğunu vurguladı.
UNFICYP’in, çözümün aranmasına ilişkin diyaloğun engellenmesine karşı ve durumun kademeli olarak artmasına neden olacak çeşitli düzeylerdeki gerilimin önlenmesinde gerekli rolü oynamaya devam edeceğini belirten Guterres,UNCIFYP’in görev süresinin altı ay daha uzatılmasını yeniden önerdi.
Dekonfrantasyon hattındaki askeri ihlallerinin artmasından dolayı duyduğu endişeyi de dile getiren Guterres, dikkatli izleme ve değerlendirme gerektiğini de vurguladı.
UNFICYP ilkelerine saygı göstermeleri ve çağrılarını dikkate almaları için her iki tarafa çağrıda bulunan Guterres, iki geçiş noktasının açılmasını da selamlayarak, Akıncı ve Anastasiadis’i, bu çok beklenen güven yaratıcı önlem için tebrik etti.
Guterres, buna ek olarak tüm bunlara rağmen Güven Yaratıcı Önlemlerin uygulanmasında sınırlı bir ilerlemenin ortaya çıktığına da dikkati çekti.
Eekonomik, sosyal, kültürel, sportif ve diğer bağların genişletilmesiyle, her iki taraf arasında ekonomik, sosyal eşitliğin sağlanmasına yönelik elverişli ortamın yaratılması adına daha çok çabanın sarf edilmesini talep eden Guterres, iki lider arasında geçtiğimiz Ekim ayında gerçekleştirilen görüşmeye de atıfta bulunarak, liderlerin, cep telefonları gibi, 2015 yılında üzerinde anlaşmaya vardıkları Güven Yaratıcı Önlemlerin uygulanmasında ilerleme kaydetmeleri durumunda gayri resmi olarak yeniden görüşebilecekleri konusunu ele aldıklarını anımsattı.
Guterres, rapor taslağında ayrıca Kayıp Şahıslar Komitesi, mayın ve 12 teknik komitenin çalışmalarının yeniden canlandırılmasına ilişkin ifadelerini de yineledi.
LUTE GELECEK AY GELECEK
Gazete aynı haberinin içerisinde, BM’deki diplomatik kaynaklara dayanarak, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs sorunu için görevlendirdiği geçici özel danışmanı Jane Holl Lute’un, yeni tur temaslarını gelecek ay gerçekleştireceğini ancak referans şartlarında anlaşmanın ortaya çıkmasının beklenmediğini yazdı.
Gazete UNFICYP konusunda ise her şeyin, (Amerikan kanadının niyetlerine ilişkin olarak) İngilizlerin rapor taslağını sundukları zaman ortaya çıkacağını da belirtti.
Habere göre Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi, Birleşmiş Milletler Barış Gücü Misyon Şefi Elizabeth Spehar 23 Ocak tarihinde Güvenlik Konseyi üyelerine bilgi verecek.
Güvenlik Konseyi’nin, 30 Ocak’taki oturumda UNFICYP raporunu onaylaması da bekleniyor.
RUM YÖNETİMİ DEĞERLENDİRMEDE BULUNDU
Alithia gazetesine göre Rum Hükümet Sözcüsü Prodromos Prodromu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, BM’nin, Rum tarafı gibi, UNFICYP’in görev süresinin uzatılmasının gerekli olduğunu düşünmesini olumlu olarak değerlendirdiklerini ifade etti.
Prodromu, Guterres’in bu fırsatla, müzakerelerin yeniden başlaması için uygun bir şekilde hazırlanmaları yönünde her iki tarafa mesaj göndererek iyi niyet misyonunu sunmaya hazır olduğu ve bu yöndeki iradesini teyit ettiğini belirtti.
Bunun, Lute ile yapılan çalışma olduğuna dikkati çeken Prodromu, müzakerelerin yeniden başlaması süreci çerçevesinde olduklarını, Barış Gücü’nün görev süresini uzatacağı beklentisiyle, artık Güvenlik Konseyi’nin Daimi Üyelerinin toplantısını bekleyeceklerini, söyledi.
UNFICYP’in görev yetkilerinin değiştirilmesine ilişkin Kıbrıs Türk pozisyonun sorulması üzerine Prodromu, Güvenlik Konseyi üyelerinin buna karar vereceğini, Kıbrıs Rum tarafı olarak kendilerinin “işgal, Kıbrıs’ta muhafaza edildiği ve de Türk askeri burada kaldığı sürece, UNFICYP’in kalmasının gerekli olduğunu” her zaman için vurguladıklarını belirtti.
Alithia gazetesi Guterres’in rapor taslağına ilişkin haberi ise “Guterres UNFICYP’in Görev Süresinin 6 Ay Daha Uzatılmasını Önerdi-İlk Önce Siz Αnlaşmalısınız” başlığıyla aktarırken taslağın, Cumartesi sabaha yakın Güvenlik Konseyi üyelerine sunulduğunu yazdı.
AKEL’DEN DE DEĞERLENDİRME
Haravgi gazetesine göre AKEL yaptığı açıklamada UNFICYP’in görev süresinin uzatılması önerisinin, herhangi bir rahatlamaya olanak tanımaması, bunun aksine müzakerelerin yeniden başlaması çabalarının yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti.
AKEL Milletvekili ve Polit Büro üyesi Aristos Damianu, bunun, rapor taslağından çıkarılan sonucu teşkil ettiğini söyledi.
Damianu, çıkarılan bir başka sonucun ise, Guterres’in raporunun, müzakerelerin sürdürülmesi çabasının gelişim halinde olduğu göz önünde bulundurularak “alçak tonları” koruduğu şeklinde olduğunu belirtti.
Damianu, UNFICYP’in görev süresinin uzatılmasını önerisini de olumlu olarak nitelendirdi.

(FK/ ŞEB)