Neden sadece mavi kapak toplanıyor?

Öyle bir şey yok, kampanya dahilinde tüm kapaklar geçerlidir. Plastik olması yeterli, kola şişesi kapağı da olur, meyve suyu kapağı da.

Neden sadece kapak toplanıyor, şişe toplanmıyor?

Üretim aşamasına şişenin ve kapağın maliyetini kıyaslarsak, kapağınki pet şişenin maliyetinden 4 kat daha pahalıya geliyor. Ayrıca kapağı toplamak ve muhafaza etmek daha kolay.


2010’un Mayıs ayında başlayan projenin mimarları; proje koordinatörü Prof. Dr. Nurselen Toygar ve proje ekip sorumlusu Bülent Başoğlu… Kapak toplama fikri; Ataşehir Belediyesi’nin kısa bir süre için uyguladığı kapak toplayıp geri dönüşüme götürme ve çevreye kazandırma projesinden çıkmış.“Biz de yapalım, 100 kapak bile toplayabilirsek kârdır” diyen ekip, iki buçuk sene sonunda Türkiye’nin dört bir yanından ve dünyada beş kıtadan akan 300 ton kapakla bir rekor kırmış. Proje koordinatörü Toygar’ın verdiği bilgiler ilginç: “Arjantin’de 80 tonla Guinness rekorunu kırmışlar geçen sene. Bir hastane için kapak toplanmış, hastanenin ihtiyacı olan bir alet alınmış.Biz şu anda 300 tonla zaten o rekoru kırmış olduk. Resmi başvurumuzu yaptık, biz hem üniversitemizin, hem de Türkiye’nin yüz akı olmak istiyoruz. Bu işi tescillendireceğiz. Bu yardımlaşma Türkiye’nin eseridir. Biz başlatmış olabiliriz ama bu kadar benimsenmesi, yayılması halkımızın başarısıdır.”Kapak toplama kampanyasına Çin’den ABD’ye kadar dünyada birçok ülkeden destek yağıyor. Öyle ki New York 5. Cadde üzerinde afişleri var, Birleşmiş Milletler’in resmi sitesinde de duyuruları… Şimdiye kadar tekerlekli sandalye ihtiyacı olan kimseyi geri çevirmemişler. En son, Kosova Büyükelçiliği’nden gelen talep doğrultusunda oradaki harp malullerine gönderim yapılması için harekete geçmişler.

Kapak toplama kampanyası hakkında hiç bilinmeyen veya az bilinen birçok gerçek var. Mesela, adı “mavi kapak” olmasına rağmen aslında her renk kapak toplanabiliyor. “Biz sadece mavi kapakları değil, ilaç kutusu, bulaşık deterjanı kapaklarını, aklınıza gelebilecek her renkte kapağı topluyoruz. Bunların hepsi işe yarıyor” diyor, Toygar. “Mavi kapak” denmesinin nedeni, sayıca mavi renkte olanların daha fazla olması.Toygar, Ege Üniversitesi’nin maddi bir kazancı olmadığının ve projeye maddi bir katkıda bulunulamayacağının, sponsor olunamayacağının da altını çiziyor: “Hiçbir çıkar amacı ve menfaat gütmeyen bir proje bu. Biz yalnızca kapak istiyoruz. Hiçbir şekilde maddi yardım ve sponsorluk istemiyoruz. Kişilerin hevesle, coşkuyla kapak toplamaları bu projeye olan güvenden kaynaklanıyor. Yaşlı amcalar, teyzeler, yol parası bile olmayan insanlar toplayıp bize kapak getiriyorlar” diyor.Kampanyaya bugüne kadar en çok ilgi gösteren ise İzmir. “Karşıyaka sahilinde insanlar sabahları yürüyüş yaparlar. Su içerler ve ellerinde kapakları toplayıp belli noktalara bırakırlar. Onlar da belediyeleri vesilesiyle buraya ya da geri dönüşüm firmasına teslim edilir” diyor Başoğlu. Projenin Türkiye’de yankılanmasının sevindirici yanları olmuş. “Engellilerimiz sosyal birey olup haklarını aramaya başladılar.

Kapaklar üniversitenin deposunda toplandıktan sonra kamyonlara yükleniyor ve Türkiye’nin ilk büyük geri dönüşüm firması olan EgeÇev- Muzaffer Pınarbaşı Geri Dönüşüm Katı Atık İşletmeleri’ne ulaştırılıyor. Bazen de üniversiteye hiç uğramadan direkt işletmenin yolunu tutuyor. İşletmenin müdürü Ergin Erdinç’e merak ettiklerimizi sorduk.

Bu kapaklar yüksek yoğunluklu poli-etilen. Ancak içlerinde başka türler de var. Burada geri dönüşümün en temel noktası, orijinal malzemeye dönülmesi… Orijinal maddeye oldukça yaklaşan bir atık ortaya çıkıyor. Kapaklar firmamıza atık olarak giriyor, hammadde olarak çıkıyor.

Bu hammadde en çok nerede kullanılıyor? 

Yoğunluklu olarak kasa imalatında. Ekmek için kullanılan ya da muhtelif plastik kasalar yani. Bu kasalarda kullanılır, yani kapaklar geri dönüşerek bize başka bir alanda hizmet vermeye başlar. Hem maddi kazanç olur, hem de çevreye daha az zarar vermiş oluruz. Kapak zaten homojen bir malzemedir. Kırılan kapağın büyüklüğünü de elekle seçtiğinizde herhangi bir işlem görmeden enjeksiyona kolaylıkla girebiliyor. Müşterilerimiz de temiz ve derli toplu malzemeler alıyorlar bizden. Sonuçta bu işten herkes memnun kalıyor.