Güney Kıbrıs ile Avrupa Birliği (AB) yetkilileri arasında, Türkiye’nin 23 ve 24 numaralı müzakere başlıklarının açılmasıyla ilgili pazarlık yapıldığı ortaya çıktı.


Rum Dışişleri Bakanı Yoannis Kasulidis, pazarlık yapıldığı mesajını üstü kapalı olarak verirken,  AB Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle’nin, Türkiye’nin 23 ve 24 nolu müzakere başlıklarının açılmasına hangi koşullar altında müsaade edecekleri konusunda Kıbrıs Rum tarafına girişimde bulunduğunu, kendilerinin de yakın bir tarihte, kapalı bölge Maraş’ın iadesine ilişkin hazırladıkları “öneri paketiyle” Füle’ye yanıt vereceklerini açıkladı.


   Rum Dışişleri Bakanı Yoannis Kasulidis, Kıbrıs Rum tarafının kapalı bölge Maraş’ın iadesine ilişkin hazırlamış olduğu önerinin AB Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle’ye henüz sunulmadığını açıkladı.


   Kasulidis, Mahi gazetesine verdiği röportajında Kıbrıs sorunu, kapalı bölge Maraş önerisi ve Güney Kıbrıs’ın sözde Münhasır Ekonomik Bölgesinde (MEB) bulunan doğalgaz kaynaklarına ilişkin açıklamalarda bulundu.


Ercan öneride yok
   Ercan Havaalanı’nın “açılması” konusunun öneride yer almadığını vurgulayan Kasulidis, Ercan Havaalanının “açılması” yönündeki girişimlerin Lüksemburg ve Finlandiya’nın dönem başkanlıkları sırasında da Türkiye tarafından gündeme getirildiğini, Türkiye’nin bunu yeniden gündeme getirmesinin sürpriz olmayacağını öne sürdü.


   Türkiye’nin Maraş önerisine tepkisinin ne olduğunun sorulması üzerine ise Kasulidis, Füle’ye yanıtın (Maraş önerisi kastediliyor) henüz verilmediğini ve bu aşamada Türkiye’nin olası tepkisi hakkında değerlendirmelerde bulunmasının tehlikeli olacağı yanıtını verdi.


    Kasulidis “konuyu, Kıbrıs Cumhuriyetinin uluslararası yasallığını ve varlığını garanti altına alacak şekilde Maraş’ın yasal sahiplerine iade edilmesini başarmak için siyasi irade ve ciddiyetle ele aldıklarını” belirtti.

   Türkiye’nin 23 ve 24. AB müzakere başlıklarının açılması yönünde Avrupa Parlamentosu ve pek çok AB üyesi ülkede seslerin yükseldiğini ve Türkiye’de son dönemde yaşanan olayların bu yöndeki baskıları arttırdığını savunan Kasulidis, Rum hükümeti olarak “sadece reddetmek yerine, karşı öneri sunarak isterse başkaların reddetmesi” tezini güttüklerini vurguladı.


Müzakereler ekimde “koşulsuz – şartsız” başlayacak
   Röportajında Kıbrıs sorunu ve müzakerelere de değinen Kasulidis, “müzakerelerin ekim ayında, koşulsuz ve şartsız başlayacağını” iddia etti.
   Kasulidis: “Elbette ilk toplantılarda, müzakerelerin zemini gibi ciddi konuların netleştirilmesi gerekecek” şeklinde konuştu ancak daha fazla açıklama yapmak istemediğini belirtti.


   Güney Kıbrıs’ın içerisinde bulunduğu ekonomik krizin Kıbrıs sorununun çözümüyle ilişkisi konusunda ise Kasulidis, ekonomik durumun, doğalgazın ve Kıbrıs sorununun özünün “birbirlerini güçlendirebilecek ancak birbirleriyle karışamayacak üç bağımsız konu olduklarını” iddia etti.

   Kasulidis, Güney Kıbrıs’ın sözde MEB’inde gerçekleştirdiği doğalgaz çıkarma çalışmalarına yönelik “Türk tehditlerinin” sorulması üzerine ise, kendilerinin Uluslararası Hukuk ve Deniz Hukuku Sözleşmesi çerçevesinde hareket ettiklerini, “bunları çiğnemenin sorumluluğunun bu yönde şiddet ve tehdit kullananlara ait olacağını” öne sürdü.

   Kasulidis: “Böyle bir durumda sadece bizimle mi karşılaşacaklarını sanıyorsunuz? Milyarlar tutarında yatırım yapan dev şirketleri hesaba katmayacaklar mı?” şeklinde konuştu.

   Kasulidis söyleşisinde, Rusya’nın Güney Kıbrıs’tan hiçbir şekilde daimi askeri üs talebinde bulunmadığını, Andreas Papandreu askeri havaalanının Rus uçakları tarafından kullanılmasına ilişkin herhangi bir öneri yapılmadığını da açıkladı.


Amerika ve BM’nin Maraş’a bakışları farklı
   Öte yandan, kapalı bölge Maraş’ın Kıbrıs Rum tarafına iadesi konusunun Kıbrıs sorununa ilişkin gelişmelerin merkezinde olacağı ancak Kıbrıs Rum tarafının gündeme getirdiği öneri veya başka bir önerinin ilerleyip ilerlemeyeceğinin belirsiz olduğu iddia edildi.

   Fileleftheros gazetesi, Kıbrıs Rum tarafının son dönemde gündeme getirdiği kapalı bölge Maraş’ın açılması önerisinin iyice şekillendiğini ancak bu önerinin veya Maraş’a ilişkin başka bir önerinin ileri götürülüp götürülmeyeceğinin belli olmadığını yazdı.

   Gazete, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in Kıbrıs Rum tarafının önerisinin son halini onaylayarak diplomatik düzeyde ileri götürülmesi talimatını verdiğini belirtirken Türkiye’nin Maraş’ın iadesi konusunda olumsuz düşündüğünün bilindiğini iddia etti.

   Avrupa Birliği’nin (AB) öneriye olumlu yaklaştığını ve AB Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle’nin Kıbrıs Rum tarafının önerisini Türkiye’ye ön görüşme çerçevesinde sunduğunu ancak olumlu bir zemin bulamadığını öne süren gazete, AB’nin yanı sıra ABD, Rusya, Fransa ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin öneriyi destekleyeceklerine kesin gözüyle bakıldığını belirtti.

   ABD’nin Kıbrıs sorununa bütünlüklü bir çözüm bulunmasından ziyade bölgedeki istikrarın sağlanması ve doğalgaz kaynaklarının sakin ve istikrarlı bir ortamda değerlendirmesiyle ilgilendiğini iddia eden gazete, ABD’nin, Maraş’ın iadesinin, Kıbrıs sorununa çakılı kalmadan dinamizm getirebileceğine inandığını öne sürdü.

   Gazete, BM’nin ise Maraş önerisine “dikkati Kıbrıs sorununun özünden uzaklaştıracağı” gerekçesiyle olumlu yaklaşmadığını, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Aleksander Downer’in de Güney Kıbrıs’ın talebi üzerine Maraş önerisini Türkiye’ye “istemeyerek” ilettiğini yazdı.


   İngiltere’nin ise öneriye “temkinli” yaklaştığı, öneriyi tam olarak reddetmeyen İngiltere’nin, Kıbrıs sorununun çözümü müzakerelerinin ilerlememesi durumunda Maraş önerisinin sunulabileceği görüşüne hakim olduğu iddia edildi.


Downer ay sonu gelecek
   Gazete, Downer’in temmuzun son haftasında adaya geleceğini ve sonbaharda başlaması beklenen müzakereler öncesinde son temaslarını gerçekleştireceğini yazdı.

   Haberde, Downer’in, Kıbrıs Rum tarafının müzakerecisi görevini üstlenmesi beklenen Andreas Mavroyannis’le görüşeceği ve 2008-2012 döneminde gerçekleştirilen müzakerelere ilişkin sunulan uzlaşı belgesine dair Kıbrıs Rum tarafındaki görüşleri değerlendireceği belirtildi.

   Öte yandan Kathimerini gazetesi, Rum Dışişleri Bakanı Yoannis Kasulidis’in Maraş önerisini, 22 Temmuz tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilecek AB Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısında sunma ihtimali olduğunu yazdı.

   Gazete, Kıbrıs Rum tarafının bu öneriyle, müzakerelerde “oyunu değiştirmeyi (Game Changer)” hedeflediğini vurguladı.