BÜYÜK: “KANSER TEDAVİSİNİN BİR EKİP TARAFINDAN YÜRÜTÜLMESİ GEREKİR”

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Asbaşkanı Dr. Sonuç Büyük yaptığı açıklamada, kanser haftasında düzenlenen paneller sonucunda saptamış oldukları aksaklıklara dikkat çekerek, kanser tedavisinin bir ekip tarafından yürütülmesi gerektiğini belirtti.

Ekipte hekimler olarak Tıbbi onkolog, Radyasyon onkoloğu, Cerrah, Patolog,  Radyolog, Anestezist, psikiyatri uzmanı bulunması gerekirken, diğer personel olarak, eğitimli hemşireler, psikolog, fizyoterapist, sosyal hizmet uzmanı ve eczacılar bulunması gerektiğini kaydeden Büyük, KKTC’de ise sürekli hizmet veren bir erişkin onkoloğu bulunmadığını, çocuk onkoloğu bir kişi, hematolog bir kişi, çocuk hematoloğu olarak bir kişi bulunduğunu anlattı.

Onkolojide hizmet veren bir dahiliye uzmanı, bir pratisyen hekim ve ayda iki kez gelen onkologlar bulunduğunu belirten Büyük, hastaların 365 gün kesintisiz bakıma ihtiyacı olduğu dikkate alındığında, birkaç hekimle vizit yapma, konsültasyona gitme, acil hastalara bakma, poliklinik hizmetlerini yürütme, kemoterapi verme, danışmanlık yapma, sağlık kurullarına katılma, kemik iliği biopsisi yapma ve yayma preparatları değerlendirmenin zor olduğunu bildirdi.

Kanser ilaçlarını hazırlamak için gerekli olan kemoterapi hazırlama ünitesi olmadığını,  Kemoterapi odalarında görevli doktor bulunmadığını kaydeden Büyük, bununla beraber radyasyon onkoloji ünitesi ve Radyasyon onkoloğu, sosyal hizmet uzmanı, fizyoterapist, özel diyetisyen olmadığını, hemşire sayısının yetersiz, Palyatif Bakım ünitesi ve Radyolojik tetkiklerde sıkıntı bulunduğunu anlattı.

Büyük, hastanede saat 12.00-18.00 arasında radyolog bulunmadığını, raporlarda gecikme, raporlamada standardizasyon karşılaştırmalı yorumlarda eksiklikler bulunduğunu ifade etti.

ÇOCUK ONKOLOJİ SERVİSİ YOK

Çocuk onkoloji servisinin çocuk hastalıkları servisi ile karışık olarak bulunduğunu bildiren Büyük, bu nedenle kemoterapi gören ve enfeksiyon hastalıklarına karşı son derece hassas olan çocukların, bulaşıcı hastalıklardan dolayı serviste yatan diğer hastalarla aynı yerde yattığını açıkladı.

Büyük, inşaatı bitmek üzere olan onkoloji hastanesinde çalışacak ekiplerin henüz belli olmadığını da kaydetti.

“ETKİN BİR KANSERLE SAVAŞ BİRİMİ VE KANSER POLİTİKASI YOK”

Ulusal kanser kontrol programları ve kanser politikasının kanserle savaş merkezi tarafından oluşturup takibinin yapıldığını anlatan Büyük, bu kadar önemli olmasına rağmen KKTC’de  böyle çalışan bir merkezin halen neden kurulmadığının bilinmediğini ifade etti.

KOLONOSKOPİK TARAMA PROGRAMLARI HAZIRLANABİLİR

Kolon kanserlerinin kolon polipleri çıkarıldığı taktirde yüzde 80 oranında önlenebileceğini hatırlatan Büyük, kolon kanserlerinin önlenebilir bir hastalık grubu olduğunu, tarama programlarının oluşturulabileceğini, şu anda endoskopi yapan 16 merkez, endoskopi yapan en az 10 cerrah veya gastroenterolog bulunduğunu ve bu sayının tarama programı ve planlama yapma için yeterli olduğunu savundu.

TÜMÖR KONSEYİ YOK

Kanser hastalarının daha doğru değerlendirilebilmeleri için Tümör Konseyi oluşturulması gerektiğini, Tümör Konseyi’nin, tıbbi onkoloji uzmanı, ilgili cerrah, patolog, radyolog ve radyasyon onkoloğundan oluşan bir ekip olduğunu kaydeden Büyük, konsey sonucunda, tüm hastaların daha sağlıklı olarak değerlendirilmiş, tedavileri yapılmış ve izlenmiş olacağını belirtti.


“JİNEKOLOJİK ONKOLOG CERRAH YOK”

Hastanede şu anda jinekolojik kanserleri tedavi edecek cerrah bulunmadığını kaydeden Büyük, bu nedenle over ve uterus ile ilgili kanser vakalarının yurtdışına sevk edildiğini belirtti.

“BEYİN CERRAHİ SERVİSİ YOK”

Büyük, hastanede şu an kendine özel Beyin Cerrahi servisi ve eğitimli hemşire olmadığını, yeterli personel ve ekipman bulunmadığını servis, hemşireler ve diğer sağlık personelinin ortak kullanıldığını ve sıkıntı yaşandığını bildirdi.

“İMMÜNFLORESAN MİKROSKOPİK İNCELEMELER BAŞLATILMALI”

Patoloji laboratuvarında immünfloresan mikroskopik incelemelerin en büyük eksiklik olduğunu kaydeden Büyük, eksiklikten dolayı non-tümöral böbrek biopsisi, immünfloresan inceleme gerektiren cilt biopsilerinin değerlendirilemediğini, bu nedenle böbrek hastalıkları gibi böbrek transplantasyonlarının da takibinin hastanede yapılamayacağını ifade etti.

RADYOLOJİ SERVİSİNDE SIKINTILAR..

Radyografer, sekreter, teknisyen, hemşire ve doktora ihtiyaç bulunduğunu, haftanın belli günlerinde Girne Akçiçek Hastanesi’ne, Cengiz Topel Hastanesi’ne doktor gittiği zaman Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde zorluklar yaşandığını anlatan Büyük, Girişimsel radyoloji için USG cihazına ihtiyaç bulunduğunu, Koroner anjiyolar için 64 detektör multislice tomografiye ihtiyaç olduğunu söyledi.

Bazı röntgen cihazlarının sürekli bozulduğunu ve yeni alınması gerektiğini de belirten Dr. Büyük, Kemik dansitometresinin yenilenmesi gerektiğini, ayrıca personelin yeterince radyasyondan korunduğundan şüphe bulunduğunu anlattı.

KANSERDEN KORUNMA YOLLARI

Dr. Sonuç Büyük açıklamasında kanserlerin %60’dan fazlasının önlenebilir olduğundan bahsederek, tütün kontrolünün yapılması, güneş ışınlarından korunmak, kanserojen olan atık pillerin kontrol edilmesi, olası kanserojen grubunda olan yüksek enerji nakil hatlarından korunma, endokrin bozucu ve kanserojen olan pestisitlerden korunma, yanlış beslenme beslenme, alkol kullanımı, onkojenik virüler ile olan enfeksiyonlardan korunmanın önem arz ettiğini bildirdi.

Ülkede yapılan çalışmalarda, toprakta akciğer ve cilt kanserlerine neden olabilen arsenik düzeylerinin Alevkayası, Lefkoşa, Pınarbaşı, doğu Mesarya bölgesi ve Karpaz’da yüksek bulunduğunu da kaydeden Büyük, buralara dikkat edilmesi gerektiğini ifade etti.

RADON GAZI HARİTALANMASI YAPILMALI

Radon gazının bugün akciğer kanserlerinin yüzde 3-14’ünden sorumlu tutulduğunu anlatan Büyük, bu nedenle bugüne kadar yapılmayan radon gazı haritalandırmasının biran önce yapılması gerektiğini de sözlerine ekledi.