Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Aydın Meriç, Multiple Skleroz (MS) hastalığı farkındalık ayı kapsamında MS hastalarında fizik tedavi ve rehabilitasyonun önemini ele aldı.
“MS Hastalığı - Multiple Skleroz (MS) her bir hastayı farklı etkilediği için öngörülemeyen bir hastalık olarak kabul edilir. Bazıları sadece hafif semptomlara sahipken, diğerleri konuşma yeteneğini yada denge yürüyüş gibi yeteneklerini kaybedebilir. MS beyinde ve omurilikte, mesajları taşıyan sinir telleri etrafındaki koruyucu kılıfın (miyelin kılıfı) hastalığıdır. Merkezi sinir sistemi ile organların bilgi iletişimini sağlayan omuriliğin miyelin tabakası üzerindeki fiziksel tahribatın bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Kılıfın hasar gördüğü yerlerde sertleşmiş dokular (skleroz) yer almaktadır. Bu sertleşmiş alana da plak denir. Bu plaklar, sinir sistemi içinde pek çok yerde oluşabilir ve sinirler boyunca mesajların iletilmesini engelleyebilir” diyen Meriç, MS hastalığı ile ilgili açıklamalarına şöyle devam etti;
MS Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
MS tedavisi olmayan karmaşık bir hastalıktır. Ancak genellikle kapsamlı ve stratejik bir yaklaşımla yönetilebilir. Kapsamlı bir tedavi planının üç temel amacı vardır:
- Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak.
- Semptomları yönetmek.
- Relapsta (rahatsızlıktan tekrar etkilenme durumu) ataklardan kurtulmayı hızlandırmak.
MS Hastalarında Fizik Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
MS’li bireylerde egzersiz güvenlidir ve cesaretlendirilmelidir. Hafif etkilenimi olan MS hastaları, aerobik kardiyovasküler yararları elde etmek için daha uzun süreli eğitim programlarına gereksinim duyarlar. Daha şiddetli etkilenimi olan MS hastalarında, aerobik egzersizler kardiyovasküler uygunluğun geliştirilmesinden daha çok, uygunluğun devam etirilmesi açısından çok iyi bir şekilde yapılandırılarak ve denetlenerek program oluşturulmalıdır.
Egzersiz programları
Erken dönem MS hastası için faydalı egzersizler arasında bir koşu bandı, kürek makinesi veya herhangi bir sabit bisiklet kullanarak gerçekleştirilecek egzersizler, güçlendirme egzersizleri, denge eğitimi ve germe egzersizleri yer alır. Genel olarak, program bireyin tolerans seviyesine göre ilerlemelidir. MS'in erken evrelerinde fizik tedavinin amacı, tüm normal aktivitelerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olmaktır.
MS ilerledikçe daha ileri sakatlıklar ortaya çıkabilir. Fizik tedavi alanında yapılan araştırmalar, farklı egzersiz programlarını tamamlamanın birçok alanda MS hastalarına fayda sağladığını göstermiştir. Eliptik bisiklet, koşu bandı veya sabit bisiklet gibi ekipmanların kullanılması ile gerçekleştirilebilecek aerobik egzersiz, bacak gücünüzü, yürüyüşünüzü ve egzersiz dayanıklılığınızı, dengenizi ve ruh halinizi geliştirebilir.
Genel güçlendirme egzersizleri
Diğer egzersiz terapisi türleri arasında kollar ve bacaklar için genel güçlendirme, denge eğitimi, germe aktiviteleri ve gevşeme teknikleri bulunur. Bu tür egzersizlerin normal aktiviteler sırasında yürüme kabiliyetini, bacak gücünü ve genel dengeyi geliştirdiği gösterilmiştir.
Su içi egzersizler, pilates, Tai chi ve yoga gibi egzersiz yaklaşımları da MS hastalarının semptomlarını azaltmada etkili olabilecek yaklaşımlar arasında bulunmaktadır.
Meriç, “Fizik tedavi ve rehabilitasyon, MS hastalarında en az ilaç tedavisi kadar önemlidir. Hastalarda oluşan semptomları etkin bir fizyoterapi ile önlenebileceği gibi ayrıca azaltılabilir. Barlar ve diğer yardımcı aletlerle yapılan çalışmalar birçok hastanın kendine güvenini arttırır” diyerek, MS hastalığının günümüzde tedavisi ve kontrolü kolay bir hastalık haline geldiğini sözlerine ekledi.
