Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) Küresel Stratejik İşbirlikleri Direktörü Doç.Dr. İsmet Esenyel, COVİD19 nedeniyle turizm sektöründe yaşanabilecek farklı senaryolar ve analizleri hakkında değerlendirme de bulundu.

Küresel Stratejik İşbirlikleri Direktörü Doç.Dr. İsmet Esenyel, turizm sektörü ve matematiği süresice yaptığı açıklamada;  “Korkulan oldu ve  Covid19  tüm dünyaya bir kabus gibi çöktü. Zamanında alınmayan tedbirler ya çok daha fazla ekonomik ve sosyal hayatı felç etmeye devam edecek ya da şanslıysak bizi çok etkilemeyecek. Bu koşullar altında belki Coronavirüs etkisi sağlık açısından büyük zararlar vermeyecek ama ekonomik anlamda tünelin sonunda ışık yok maalesef. Dünya ülkeleri ( Antartika hariç) ve küçücük ülkemiz ilk kez karşılaşılan, hiç de alışık olmadığımız Coronavirüs sürecini yönetmeye çalışırken alışılmadık tedbirleri de maalesef düşünmek durumundayız.Turizm Sektörü gözlüğü ile bakarken yaşanan süreçleri değerlendirmek ve bu süreçleri ileriye olumlu bir şekilde taşımak esas misyon edinilmeli. Açıklanan hükümet ekonomik tedbir paketi ülkenin içerisinden geçtiği durum söz konusu düşünüldüğünde nasıl bir tavır sergileneceği konusunda büyük önem arz ediyordu” ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE VE ÜLKEMİZ BU DURUMDAN NASIL ETKİLENECEK?

İsmet Esenyel, yaşanılan bu süreçten nasıl etkileneceği hakkında;  “Dünyanın en önemli danışmanlık şirketlerinden olan Kearney, salgının Türkiye ekonomisine etkisiyle ilgili 3 senaryo çizdi: V tipi etki, U tipi etki ve L tipi etki. V tipi etki senaryosu ve yaşanancaklar ; COVID-19'un ekonomiyi 2-3 ay etkileyeceği 'V tipi etki' senaryosunun gerçekleşmesi durumunda salgının gayrisafi yurtiçi hâsıla (GSYH) üzerindeki etkisi yüzde 3-5 ile sınırlı kalacak. Bu senaryo, büyük ekonomiler ve Türkiye'nin ana ticaret ortaklarında salgının önümüzdeki birkaç ay içinde kontrol edilmesinin gerekliliği üzerinde duruluyor. V tipi etkinin gerçekleşmesi durumunda bütün dünyada gayrisafi yurtiçi hâsılalar (GSYH), geçen yıla yakın seviyelerde gerçekleşecek. Turizm 2. Yarıda toparlanabilir. Seyahat ve turizm sektörleri sert darbe alacak ama ikinci yarıdan itibaren toparlanmaya başlayacak. Gecikmiş tüketim yılın ikinci yarısında patlayacak.U tipi etki senaryosu; Salgının 4-5 ay sürmesini içeren 'U tipi etki'

senaryosunda ise GSYH yüzde 6-8 oranında daralacak. Bu senaryo salgının bazı ülkelerde kontrol altına alınırken bazılarında sürmesini, ikinci çeyrekten itibaren ise daha güçlü bir küresel işbirliği yapılmasını öngörüyor. Kısaca Turizmde 2020 kayıp yıl. U tipi etki senaryosunda KOVID-19 salgısının küresel ekonomiye olumsuz etkisi Mart ortasından Temmuz ortasına kadar etkili olacak. Etki sert olmakla birlikte yönetilebilir seviyede kalacak. Bazı sektörler yılın ikinci yarısı itibarı ile düzelmeye başlayacak.L tipi etki senaryosu;En kötü senaryo olan 'L tipi etki'nin gerçekleşmesi durumunda ise Kearney analistleri; GSYH’nın yüzde 14-16 oranında daralmasını öngörüyor. L tipi etki senaryosunda virüsün kontrol altına alınmasında eşgüdüm sağlanamayacak. L tipi etki 9 aydan fazla sürecek. L tipi: Turizm çöküşe sürüklenir.Seyahat ve turizm sektörleri çöküşün eşiğine sürüklenecek. Bütün sektörlerdeki şirketler çok olumsuz etkilenecek, iflaslar gündeme gelecek. Tüketim temel ihtiyaç ürünlerinde odaklanacak. Türkiye`deki Şirketlere KOVID-19 salgısının etkilerinden korunmak için kurum politikalarını gözden geçirmeleri ve uygun, uygulanabilir, esnek planlar oluşturmaları çağrısı yapan Kearney Türkiye Partneri Sean Wheeler, odaklanılması gereken 5 alanı şöyle sıraladı; İnsan Kaynakları Yönetimi,   Tedarik Zinciri ve planlaması, Faaliyetler, Nakit Likidite, paydaş, yönetimi ile müşteri memnuniyeti. Önemli olan bunları dikkate alarak uygulayabilmektir” dedi.

Esenyel son olarakzamanın;  günü kurtarmak, sezonu en az zararla atlatmak, maalesef bu yıl strateji değil turizm sektöründe taktik geliştirmek zamanı olduğunu vurguladı.