Lefkoşa, 25 Ekim 22 (TAK): Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu güncel konuşmaların tamamlanmasının ardından sona erdi.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu bir sonraki oturumunu 31 Ekim Pazartesi günü saat 10.00’da yapacak.
-Baybars
Güncel konuşmalar sırasında söz alan Halkın Partisi Gazimağusa Milletvekili Ayşegül Baybars, “Planlı Kalkınma ve Bu Bağlamda Bekleyen ve Kaosa Dönen İmar Planları” konusunda güncel konuşma yaptı.
Baybars, kalkınma planlarının devlet politikası haline getirilmesi ve hükümetler değiştiğinde değişmemesi gerektiğini kaydetti.
Ülkesel Fizik Plan çerçevesinde hazırlanan imar planlarında “bir arpa boyu yol kaydedilmediğini” savunan Baybars, uzun vadeli kalkınma planları oluşturmak gerektiğini belirtti.
Baybars, kalıcı politikalar oluşturulması ve enerji altyapısının sağlamlaştırılmasının önemine işaret ederek, istihdamın desteklenmesi için hükümetin atacağı adımları olumlu karşıladıklarını ve iş garantili eğitim projelerinin hayata geçirilmesinin önemli olduğunu söyledi.
Baybars, hükümetin kalkınma planı hayata geçirme planı bulunup bulunmadığını sordu. İhracatı artırmak ve girdi maliyetlerinin azaltılmasına yönelik neler yapıldığını da soran Baybars, ülkede yetişen ürünlerin rekabet edebilmesi adına ne gibi adımlar atıldığına yönelik soru yöneltti.
Baybars, pahalılığın önlenmesine yönelik politika olmadığına işaret ederek, imar planları konusunda adım atılmadığını ve ülkeye döviz girdisi sağlayan inşaat sektörüne yönelik düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Baybars, sosyal konut projeleri ve kırsal kesim arsalarının altyapı projelerinin yapılması gerektiğini belirtti.
Mağusa İskele Yeniboğaziçi İmar Planı’nın uygulamada olmaması konusunda eleştirilerde bulunan Baybars, yasal zeminde bir imar planı yerine emirname ile bölge halkına sıkıntı yaratıldığını, çarpık yapılaşmaya yol açıldığını söyledi.
-Öztürkler
İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, kırsal kesim arazisi dağıtmanın marifet olmadığını, esas önemli olanın arazinin altyapısı olduğunu söyleyerek, buna yönelik ihalelerin sonuçlandığını ve her hafta bir köyde olabilecekleri çalışmalar yaptıklarını belirtti.
16 köyde çalışmalara başladıklarını kaydeden Öztürkler, asfalt yol çalışmaları yapılacağını ve Ocak ayından sonra yaklaşık 30 köye altyapı götürmeye çalışacaklarını belirtti.
Konut edinmenin ciddi bir sıkıntı olduğunu kaydeden Öztürkler, sosyal konut projelerine önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Öztürkler, doğru buldukları projeleri devam ettirdiklerini, önemli olanı halka hizmet götürmek olduğunu kaydetti.
Tapunun teşkilat şeması ve vizyonun tamamen değiştirilmesi gerektiğini dile getiren Öztürkler, randevu sistemindeki sıkıntıları kabul ettiklerini söyledi.
Öztürkler, cezaevi, pasaport, kimlik ve belediyelerle ilgili süreçlerde yaşanan sıkıntıları aştıklarını kaydederek, tapu dairesine yönelik sorunların çözümü konusunda ilgili kesimlerle toplantı yaptıklarını ifade etti.
Anında tapu devrine yönelik yazılım sistemi konusunda çalışma yaptıklarını söyleyen Öztürkler, tapudaki problemleri çözmeye çalışacaklarını belirtti.
-Küçük
Ulusal Birlik Partisi Girne Milletvekili Hasan Küçük, “Kamu Yönetiminde İç Denetimin Önemi ” konusundaki konuşmasında, yasaların geçirilmesi kadar uygulanmasının önemli olduğunu belirtti.
Küçük, belediyelerdeki reform sürecine yönelik yasaların geçmesinde katkısı olanlara teşekkür etti.
Mali ve performansa yönelik denetim mekanizmasının önemine işaret eden Küçük, orta vadeli programın eksikliğinin hissedildiğini söyledi.
Küçük, Sayıştay denetimlerinin artırılması gerektiğini ve kamu mali yönetiminde verimlilik esasına göre iş denetim sistemi kurulmasına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
İş denetimi gerçekleştirmek için her kamu kurumuna iç denetçi atanması gerektiğini söyleyen Küçük, bunun Sayıştaylığın da etkin çalışmasına olanak sağlayacağını belirtti.
Küçük, devlet kaynaklarının halka ait olduğunu söyleyerek, buna uygun hareket edilmesinin önemini vurguladı.
Denetimin yapılmasından önce neden denetim yapılmadığının araştırılmasının önemli olduğunu dile getiren Küçük, bu konuda yapılan araştırmalara değindi.
Denetimin etkinliğinin artırılmasına yönelik mali ve performans tabanlı bir denetimin uygulanması gerektiğini dile getiren Küçük, dünyada sistem tabanlı denetim anlayışının uygulandığını belirtti.
Küçük, iç denetim konusunda müşavirlerin kullanılabileceğini söyledi.
-Candan
Cumhuriyetçi Türk Partisi Güzelyurt Milletvekili Armağan Candan, “Yasadışı Göç Cenneti Olduk..... Hükümet ne Yapıyor” konusunda konuştu.
Candan, mülteci sorununun dünya var olduğu sürece devam edeceğini bilerek, ülkede önlemler almak gerektiğini belirtti.
Uluslararası toplantılarda Güney Kıbrıs’ın rekor sığınmacı sayısına ulaştığını belirttiğini, bu akışta kuzeyden gelenlerin yoğunlukta olduğunun dile getirildiğini söyleyen Candan, ara bölgenin tamamına dikenli tel çekilmesi önerisinin gündemde olduğu belirtti.
Bu konuda ülkenin üzerine düşeni yapması gerektiğini kaydeden Candan, Suriye gibi savaşlardan kaynaklı nedenlerle ülkelerini terk eden insanların ayrıca öğrenim amaçlı Afrika’dan, çalışma izinli Asya ülkelerinden ülkeye gelenler olduğunu söyledi.
Konunun iki toplumlu komiteler tarafından ele alınması gerektiğini dile getiren Candan, mültecilere ilişkin yasalarda ciddi eksiklikler bulunduğunu, yasaların güncellenmesine düzenlemeler yapılmasına ihtiyaç olduğunu belirtti.
Candan, ülkedeki Yabancılar Yasası’nda bulunan mülteci tanımının sıkıntılı olduğunu, ülkeye gelen mültecilerin hapse gönderilmesi uygulamasının dünyada uygulanmadığını söyledi.
Mültecileri Karşılama Merkezleri kurulmasına yönelik çalışma yapılması gerektiğini dile getiren Candan, Merkezi Cezaevi'nin yeni cezaevine taşınmasının ardından bu binanın bu amaçla kullanılabileceğini belirtti.
Candan, ülkeye girişlerde daha etkin denetim mekanizması kurulması ve öğrenci olarak ülkeye geleceklerin ülkeye ilişkin bilgilendirilmesi gerektiğini dile getirdi.
“Sığınma hakkı temel bir hak olarak tanımlanmıştır” diyen Candan, bu ilkelere saygı duyan bir yapı oluşturulması gerektiğini belirtti.
-Öztürkler
İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, mülteci bir çocuğun cezaevine alınması konusuna değinerek, çocukların tutuklanmaması noktasında hemfikir olduklarını söyledi.
Olay sonrasında gerekli istişarelerin yapıldığını söyleyen Öztürkler, yeni cezaevine alınan çocukla şahsen kendisinin görüştüğünü ve tüm ısrarlarına rağmen çocuğun başka yere alınmayı istemediğini belirtti.
Öztürkler, mülteci çocuğun anne ve babasının yanında olmadığını, Türkiye ve Güney Kıbrıs’ta yakınları bulunduğunu, hedefinin onlara ulaşmak olduğunu dile getirdiğini vurgulayan Öztürkler, diğer çocuğun babasıyla geldiğini ancak babasının Güney Kıbrıs’a geçtiğini, kendisinin ise kuzeyde tutuklandığını kaydetti. Öztürkler, bu gibi olaylarda adadaki iki taraf arasındaki istişarenin öneminin ortaya çıktığını söyledi.
Mülteci konusunun yürekleri sızlattığını dile getiren Öztürkler, yasal düzenlemenin şart olduğunu vurguladı.
Öztürkler, mültecilerin sığınabileceği bir merkez için çalışmaların başlatıldığını ve eski cezaevini elden geçirerek, mülteciler için de kullanalarak topluma kazandırılabileceği çalışmalara başladıklarını kaydetti. Öztürkler, karşılıklı istişare ile başarı sağlanabileceğini belirtti.
Sıkıntılı kişilerin ülkeye gelmeden engellenmesi noktasında muhaceretin çok önemli olduğunu dile getiren Öztürkler, vize otomasyon sisteminin sıkı denetim sağlayacağını ve kayıtlılık noktasında da önemli olacağını ifade etti.
-Karanfil
Ulusal Birlik Partisi Lefke Milletvekili Fırtına Karanfil “6’ncı İlçemiz Lefke” konulu güncel konuşmasında bölgenin sorunlarına değindi.
Lefke’de Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı kurulacağını söyleyen Karanfil, bölgesel sosyal konut projeleri yapılması gerektiğini dile getirdi.
Karanfil, karakol yapılanmasıyla bölgede yeterli güvenliğin sağlanamadığını söyleyerek, Lefke ve KKTC’de az kadro ile hizmet eden polis teşkilatına teşekkür etti.
Devlet dairelerinin Lefke'de şubeleri bulunmadığını dile getiren Karanfil, Lefke Kaza Mahkemesi ve Kaymakamlık binasının daha sağlıklı bir şekilde hizmet vermesinin sağlanmasında son aşamaya gelindiğini belirtti.
Karanfil, profesyonel balıkçılığın teşviklendirilmesinin amaçlandığını söyleyerek, narenciye üreticilerinin sorunlarına değindi ve narenciyede pazarlamanın önemine işaret etti. Üreticiden yana fiyat belirlenmesi gerektiğini söyleyen Karanfil, daha düzenli sanayi bölgelerinin planlanması gerektiğini belirtti. Karanfil, CMC sorununa da kalıcı çözüm bulunmasının elzem olduğunu kaydetti.
Karanfil, Lefke Sağlık Ocağı’nın sistemli yapıya kavuşturulduğunu, Cengiz Topel Hastanesi çalışanlarının kadrolarının iyileştirildiğini ve eksik kadroların yavaş yavaş giderileceğini belirtti.
Karanfil, bölge okullarındaki eksikliklerinde giderilmesine yönelik çalışmaların yapıldığını ifade etti.
-Hamzaoğulları
Cumhuriyetçi Türk Partisi İskele Milletvekili Biray Hamzaoğulları, “İskele-Karpaz ve M.E.B” konulu konuşmasında, Karpaz bölgesinin sorunlarını anlatmaya devam edeceğini söyledi.
İskele ve Karpaz bölgesine hizmet götürmenin hükümetin aklından bile geçmediğini savunan Hamzaoğulları, eğitimle alakalı sorunlarının ele alınması gerektiğini kaydetti.
Hamzaoğulları, İskele-Karpaz bölgesindeki okullarda Türkçe bilmeyen 72 çocuk bulunduğuna işaret ederek, özel eğitime muhtaç çocukların da bu özel eğitime ulaşmada sıkıntı yaşadığını söyledi. Hamzaoğulları, Ötüken’deki okulla bu sorunun kısmen çözüldüğünü ancak yetersiz olduğunu belirtti.
Yeşilköy ve Kumyalı’daki okullarda merkezi eğitime gidilebileceğini söyleyen Hamzaoğulları, iki okulu merkezileştirme ve birini de özel eğitim okulu yapma önerisinde bulundu.
Hamzaoğulları, İskele Vakıflar Koleji’ne Gazimağusa’dan öğrenci alındığını ancak İskele’deki öğrencilerin bu okula giremediğine işaret ederek, eğitimdeki fırsat eşitliğinin bu şekilde sağlanamayacağını söyledi.
İskele-Karpaz’ın eğitimde yaşadığı sıkıntıların çözümüne yönelik çalıştay düzenlenmesi gerektiğini dile getiren Hamzaoğulları, bölge çocuklarının eksiksiz eğitim alması gerektiğini kaydetti.
Bölgede geçici sözleşmeli öğretmen alınması noktasında da sıkıntılar bulunduğunu söyleyen Hamzaoğulları, hükümetin yandaşlarını göreve atadığını savundu.
-Öztükler
Güncel konuşmaların ardından yazılı ve sözlü sorulara geçildi. İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, CTP Milletvekili Devrim Barçın’ın verilen vatandaşlıklar ve Muhaceret Dairesi’nin çalışma şekline yönelik sözlü sorularını yanıtladı.
Muhaceret Dairesi’nde 10 kişinin ek mesai yaptığını kaydeden Öztürkler, bunlardan sadece 2 kişinin Yurttaşlık Dairesi'nde ek mesai yaptığını söyledi. Öztürkler, 30-35 saat ek mesai yapıldığını belirtti.
Ek mesai yetkisinin Muhaceret Dairesi'nin iş yoğunluğunu azaltmak için alındığını kaydeden Öztürkler, amacın, ülkeye girişler ve öğrencilerin adaya gelişlerindeki yoğunluğu karşılamak olduğunu ifade etti.
Öztükler, TC Lefkoşa Büyükelçiliği tarafından maaşı karşılanan 5 kişinin İçişleri Bakanlığı’nda çalıştığını dile getirerek, bu kişilerin Nüfus Kayıt, Muhaceret ve Öğrenci İşlerinde çalıştığını kaydetti.
Yurttaşlık randevularının online alındığını kaydeden Öztürkler, günde ortalama 30-35 kişiye randevu verildiğini ancak değerlendirmeler farklı olduğundan her gün 35 kişiye vatandaşlık verildiği sonucu çıkarmanın doğru olmadığını söyledi.
Öztürkler, 11 yıldan az bir ülkede çalışanlara vatandaşlık verilmesi yönünde bir girişimi olmadığını, böyle bir duruma rastlanırsa iptali için çalışma yapacağını belirtti.
İçişleri Bakanı Öztürkler, kaç vatandaşlık verildiğine ilişkin soruyu yanıtında, vatandaşlık konusunda tüm dönemlerin analizinin yapılacağı bir çalışma başlattığını ve hangi hükümet dönemlerinde nasıl, kaç vatandaşlık verildiğine yönelik bilginin ortaya çıkarılması sonrasında detaylı bir açıklama yapacağını kaydetti.
Öztürkler, İçişleri Bakanının, Baş Muhaceret Memuru olduğunu söyleyerek, bu yetki dahilinde işlemleri yürüttüklerini söyledi.
Genel kurul daha sonra bugünkü çalışmalarını tamamladı. Bir sonraki oturum 31 Ekim'de yapılacak.
(GÖZ/FEZ)
