Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) Rektör Yardımcısı ve akademisyeni Prof. Dr. İsmet Esenyel, KKTC hakkında turizmde icraat beklentileri ile ilgili bazı önerilerde bulundu.

Esenyel’in belirlediği önerler şu şekilde;

 1- Dünyanın tartışmasız turizm destinasyonlarına koyduğu multiplier effect (çarpan etkisi) gün geçtikçe farklılaşmaktadır. Doğrudan ve dolaylı faydaları ile turizm endüstrisi ve ekonomileri, özellikle artık turizm sektöründe zirveye yerleşmiş ülkeler yerine; turizm sektöründe gelişimini tamamlamamış ülkelere doğru kaymaktadır. Bu vesileyle turizm gibi hizmetler sektörü ve teknoloji dünyası krizlerden çıkış yolları olarak bilinmektedir.

2- Kuzey Kıbrıs`ın genel ekonomisi içerisinde olan ortak hedefimiz; ciddi bir destinasyon pazarlama yönetimi (destination marketing management) mantığı çerçevesinde planlı ve istikrarlı ve sürdürülebilir bir kalkınma hedeflenmelidir.

3- Kuzey Kıbrıs turizm siyaseti bir hükumet politikası olmak yerine devlet politikası olma yönünde hükümetler üstü bir konumda olmalıdır.

4- Kuzey Kıbrıs Turizm ürününü; (PİB) Product, İmage, Branding (Ürün, İmaj ve Markalaşma) gibi ilkeleri turizm ürünündeki orijinallik ve farklılıklarını doğru analiz etmek gerekmektedir. 

5- Gittikçe deniz, kum, güneş turizmi yanında SIT dediğimiz (Special interest toursim ) alternatif turizm modelleri de önemini artırmaktadır. (Spor turizmi, inanç turizmi, kültür turizmi, eko-agro turizm, sağlık turizmi, eğlence turizmi).

6- Kuzey Kıbrıs bir ada ülkesi olduğundan mevcut doğal kaynaklarımızın dikkatli ve verimli kullanımı büyük önem arz etmektedir. Sürdürülebilirlik ilkelerinin benimsendiği turizm politikaları geliştirilmesine özen gösterilmelidir. Diğer yandan, kitle turizmi, genellikle ürün kalitesinden çok fiyat yönü ile uluslararası piyasalarda yerini alan turizm şeklidir. Yatak kapasitesi ve diğer seçenekler ele alındığı ve bir de fiyat yönünden değerlendirildiği zaman, Kuzey Kıbrıs’ın siyasi konjektürel yapısından dolayı nispeten daha maliyetli ulaşım ve uzun zaman gerektiren ulaşım olanakları ülkemizde bu tür turizm modelinin istenilen seviyeye ulaşmasına olumsuz etki yapmaktadır.  Ulaşım maliyetleri acilen aşağıya çekilmelidir.

7-KKTC insan kaynaklarının sürekli olarak turizm sektöründe istihdam edilmesi ve turizm sektörünün daha verimli olması için turizm sektörünün tüm yıla yayılması adına yerli ürün kullanımlarının da kaçınılmaz olduğundan dolayı ülkemizde alternatif turizm modelleri geliştirilerek turizm ürünü daha güçlü bir hale getirilecektir.

8-Turizm Orta Vadeli Planı’nın amacı KKTC’nin kendine has koşulları ve kısıtlamaları düşünüldüğünde; bölgesel farklılıkları göz önüne alan; doğal çevreye, tarihi mirasa ve kültürel dokuya duyarlı ve sahip çıkmalıdır.

9- Covid-19 Pandemi sürecinin olumsuz etkilerinden ülkeyi bir an önce yüksek enflasyonist ortamdan ülke doğru icraatları hayata geçirmelidir. Bu vesileyle, Alternatif turizm modelleri ekonomik anlamda sektöre sunulmalıdır. Yerel ürünlerin kullanmanın ön sıralara çıkarıldığı, tesislerimizin uluslararası standartlarda kurumsallaştığı, turizm ürünümüzün bir marka haline getirildiği, bunlara ek olarak son yıllarda çevre dostu faktörler ile bir bütün olmalıdır.

10. Turizm Orta Vadeli Planı’nın ana hedefleri; Ürün geliştirmede bölgesel farklılıkların ön plana çıkarılması, ayrıca sürdürülebilir turizm modelinin oluşturulması, Turizm endüstrisinin tüm ülkeye yayılması ve on iki ay boyunca canlı tutulması ivedilik arz etmektedir.

11- Turizmde destinasyon imajını yükselterek, genel turizm kalitesinin gelişimine katkıda bulunarak Kuzey Kıbrıs Turizm ürününün pazarlanması hedeflenmelidir.

12- Turizm sektörünün verebileceği olumsuz bazı negatif sonuçlardan (çevresel, doğal kirlilik, halkın sosyolojik yapısının bozulması vs.) Mevcut sosyal ve kültürel yaşam şekli erozyona uğratılmadan, turizmde yerel halka dayalı bir gelişim modeli benimsenmesi tüm iktidarlarca benimsenmelidir.

13- Turizm bilincinin artırılması için turizm eğitimine yardımcı olacak şekilde bölgesel turizm liseleri artırılmalıdır.

14- Turizm ürünlerinin yerli ürünlerden oluşacak şekilde bölgesel cluster (küme) bölgesel üreticiler birlikleri aracılığı ile turizm endüstrisinde kullanımlarına imkan verilmeli.  

15- Çevre ve doğa koşullarını turizm sektörünün hak ettiği standartlara çekerek bu alanlarda stratejik plan çerçevesinde iyileştirmeler yapılması ve sürdürülebilir ve çevreye duyarlı turizmcilerin yetiştirilmesine katkı konulması sağlanmalıdır.