Ukrayna'nın doğusu bugün siviller için dünyanın en tehlikeli bölgelerinden biri. Uluslararası Sivil Toplum Örgütü Halo Trust'ın verilerine göre yaklaşık iki milyon kişi burada kara mayınları ve diğer patlayıcı maddelerle dolu mayın tarlalarının tehdidi altında yaşıyor.
Bölge sakinlerinden Lidiya Korolyova ormanda mantar toplarken hemen yanında tetikleyici bir mekanizma farketmiş. "bir parıltı gördüm. Saç teli kadar inceydi." diye anlatıyor. Farketmeden üzerine bassaydı şu anda hayatta olmazdı.
Ukrayna'da bu şekilde hayatını kaybeden pek çok kişi var. Ukrayna ile Rusya'nın destek verdiği ayrılıkçılar arasındaki savaşın başladığı 2014 yılından bu yana bin 700 ila bin 900 kişi patlayıcılar ve mayınlar yüzünden hayatını kaybetti veya yaralandı. Mayınlarla dolu olan sadece cephe hattı değil, çevredeki tarlalar ve ormanlarda da patlayıcı maddeler bölge sakinlerinin hayatını tehdit ediyor.
Bölgenin mayınlardan temizlenme görevini Uluslararası Sivil Toplum Örgütü Halo Trust üstleniyor. Örgüt mayın tarlalarını önce zırhlı bir araçla tarıyor. Daha sonra mayın çıkarıcılar bir detektör yardımıyla toprakta mayın ve patlayıcı madde izleri var mı araştırıyor. Detektörler sinyal verdiğinde sinyalin geldiği bölge işaretleniyor ve kazı başlıyor. Yasalar gereği mayın çıkarıcılar mayınları bulduktan sonra devlet kurumlarını haberdar ediyor ve mayınları devlet yetkilileri çıkarıyor.
Luhansk bölgesinde 3 yıl önce patlayan bir mühimmat deposu bugün hala bölge sakinleri için tehlike arz ediyor. Patlamanın etkisiyle depoda bulunan 3 buçuk tonluk cephane 20 kilometre çapında bir alana yayılmıştı. Patlama pek çok kişinin hayatını kaybetmesine ve binlerce binanın zarar görmesine neden oldu. Mayın çıkarıcılar bugün hala depodaki cephaneliğe ait metal parçalarını ve patlayıcıları çıkarıyor topraktan.
Oyuncak bebeklerin içinde bombalar saklı..
Fakat bölgede oyuncak bebeklerin içinde saklanan bombalardan mayınlara birbirinden çok farklı patlayıcı maddelere rastlanabiliyor. Bölge halkının güvenliğini sağlamanın en etkili yöntemlerinden biri onları farklı patlayıcılara karşı bilinçlendirmek. Bu nedenle İsveçli Mine Action Vakfı uzmanları mayın çıkarıcılara mayınlar hakkında düzenli olarak bilgilendirme yapıyor.
Uzmanlar, Ukrayna'da çatışmaların sona ermesinin ardından mayınları tamamen temizlemenin yaklaşık 15 yıl süreceğini tahmin ediyor. Fakat bunlar kesin rakamlar değil. Bugüne kadar hiçbir sivil toplum kuruluşu temas hattındaki durumu incelemedi. Halo Trust Bölge Yöneticisi Nick Smart bugüne kadar mayınlarla dolu olma ihtimali olan 15 kilometrekarelik bir alan belirlediklerini ifade ediyor. "Şimdiye kadar yaklaşık 3 kilometrekarelik bir alanı temizledik" diyen Smart, "ve güvenlik koşulları nedeniyle hala görmediğimiz, incelemediğimiz çok geniş bir alan var." diye uyarıyor: "Elbette, ön cephe hattı da bunlardan biri..."
