Dünyanın büyük nükleer güçleri Çin'in başkenti Pekin'de iki günlük konferansta bir araya geldi. Çin, burada Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi (NPT) anlaşmasının korunması ve uluslararası istikrarın devam ettirilmesi çağrısı yaptı.
Peki bu görüşmeleri anlamak için bilmemiz gerekenler neler?
Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi (NPT) nedir?
Birleşmiş Milletler bünyesinde nükleer silahların yayılması ve bu teknolojinin önlenmesi için yapılan uluslararası anlaşma. 1970'de yürürlüğe giren anlaşma 1995'te uzatıldı. Anlaşma, nükleer teknolojinin barışçıl amaçlarla kullanılmasını ve nükleer silahsızlanmayı öngörüyor.
NPT'yi imzalayan ve imzalamayan ülkeler?
Nükleer güce sahip beş ülke dahil 191 devlet bu anlaşmayı imzaladı.
Hindistan, Pakistan ve Kuzey Kore anlaşmanın tarafı değil, şu anda nükleer silahları bulunuyor. Kuzey Kore anlaşmadan 2003 yılında çekildi.
Çin'deki konferansa hangi ülkeler katıldı?
Nükleer güce sahip beş ülke: Çin, Rusya, ABD, İngiltere, Fransa
Niçin bu konferans düzenleniyor?
Pekin'deki bu iki günlük konferans, 2020 Gözden Geçirme Konferansı için hazırlık sürecinin üçüncü bölümü. Her beş yılda bir değişiklik yapmak ve küresel gelişmelere uyum sağlamak için üç hazırlık toplantısı yapılıyor.
Hangi ülkelerin nükleer silahı var?
Hindistan, Pakistan ve Kuzey Kore. İsrail'in de nükleer silahı olduğuna inanlıyor ancak Tel Aviv yönetimi bunu kabul etmiyor.
Konferansta ne oldu?
Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Zhang Jun, konferasın açılış konuşmasında beş nükleer güç ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'ya NPT'nin uygulanmasına devam etme çağrısı yaptı. Uluslararası toplumun bu konudaki kaygılarının dinlenmesi gerektiğini kaydeden Jun, NPT anlaşmasının korunması için siyasi iradelerin ortaya konulmasını istedi.
ABD konferansta ne dedi?
ABD Silah Kontrolü ve Uluslararası Güvenlik Müsteşarı Andrea Thompson, Çin ve Rusya'yı silahların kontrolü ve silahsızlanma yükümlülükleri konusunda şeffaf olmadıkları gerekçesiyle eleştirdi.
İngiltere'nin duruşu ne oldu?
Konferansta İngiltere'yi temsil eden Philip Barton, NPT'nin İran ve Kuzey Kore'nin nükleer silah hedeflerinin önlenmesi için anahtar rolünde olduğunu söyledi.
Barton, burada yaptığı konuşmada İran'ın nükleer silah emeline ulaşması ve Kuzey Kore'nin nükleer planının geri dönüşü olmayacak şekilde yok edilmesinin önemine dikkat çekti.
