İran’da kadınların üniversitelerde mühendislik, işletme, nükleer fizik, arkeoloji gibi alanların bulunduğu 77 bölümde eğitim alması yasaklandı. Gerekçe bu bölümlerin ‘kadınların doğasına aykırı’ olması
İran’da Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanlığı’nın aldığı bir kararla ‘mezun olduklarında iş bulamadıkları’ gerekçesiyle 77 lisans bölümünde kadın öğrencilerin eğitim alması yasaklandı. Karar, üniversite giriş sınavında daha başarılı olan kadınların kontenjanların yüzde 65’ini doldurduğu İran’da insan hakları savunucularının yanı sıra milletvekillerinin de tepkisini çekti. Yeni düzenlemeye göre İran’ın 36 üniversitesinde İngiliz edebiyatı, İngilizce tercümanlık, otel işletmeciliği, arkeoloji, işletme, bilgisayar bilimi, nükleer fizik, elektrik ve endüstri mühendisliğinin de aralarında bulunduğu 77 lisans bölümü sadece erkek öğrencilere açık olacak.Ebadi BM’ye başvurdu.
Ülkenin dört bir yanında çok sayıda kampüsü olan Petrol Endüstrisi Üniversitesi ise artık hiçbir bölümüne kadın öğrenci kabul etmeyeceğini açıkladı. İngiltere’de sürgünde bulunan Nobel Ödüllü İranlı insan hakları avukatı Şirin Ebadi, karara tepki göstererek Birleşmiş Milletler’e başvurdu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navi Pillay ve BM’nin İran İnsan Hakları Özel Raportörü Ahmed Şahid’e mektup yazan Ebadi, düzenlemenin asıl amacının İran’dakadın hakları hareketini zayıflatmak olduğunu söyledi. Ebadi mektubunda “Bu karar kamu alanındaki varlıklarına tahammül edemediği için kadınları evlere kapatmaya çalışan İslamCumhuriyeti’nin izlediği politikanın bir parçasıdır. Amaç, kadınları muhalefet etmek ve haklarını talep etmekten vazgeçirmektir” diye yazdı. Karara tepki gösteren bir grup milletvekili de bilim ve yüksek eğitim bakanı yardımcısını açıklama yapmak üzere parlamentoya çağırdı.
Yüzde 65 ile kadın öğrencide birinci
Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanı Kamran Daneşcu ise sadece erkeklere açık olan bölümlerin üniversitelerde ‘denge’ yaratmak için gerekli olduğunu söyledi. Bakanlık yetkilisi Sayid Abulfazıl Hassani ise “Tarım ya da madencilik gibi bazı alanlar kadın doğasına uygun değildir. Geçmişteki deneyimlerimiz kadınların mezun olsalar bile bu alanlarda aktif olarak çalışmadıklarını gösteriyor” dedi.
UNESCO’nun verilerine göre dünyada kadın üniversite mezunlarının erkeklere oranının en yüksek olduğu ülke İran. Son dönemde normalde erkeklerin çoğunlukta olduğu fizik ve mühendislik gibi alanlarda da kadın öğrenci sayısı artmıştı. İran’ın dini liderleri ise evlilik ve doğum oranlarının azaldığını belirterek bu durumdan rahatsız olduklarını dile getiriyorlardı.
