Van merkezde çöken 7 katlı Sefa Apartmanı'nın giriş katındaki kolonların, oto galeri için kesildiği öğrenildi. Erciş'teki binalarda da benzer ihmaller var. Vanyolu Caddesi üzerindeki 10'dan fazla bina yıkıldı, çoğu kullanılamaz hale geldi. Söz konusu binaların hiçbirinin giriş katlarında perde beton olmadığı tespit edildi. Bu durum, binaların alt katlarında çökmelere sebep oldu. Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Güleryüz'e göre, Van'daki yıkımın ana sebebi, "yapı malzemelerinin kalitesizliği ve denetimsizlik".

Van'da meydana gelen 7,2'lik depremin simgesi haline gelen 7 katlı binanın giriş katındaki bazı kolonlarının kesildiği öne sürülüyor. İddiaya göre binanın alt katının otomobil galerisi olarak kullanıldığı dönemde, araçların rahat dönmesi için birkaç kolonu kesilmiş. Deprem, Van il merkezinde 10 binanın çökmesine yol açtı. Bunların en büyüğü Kazım Karabekir Caddesi üzerinde bulunan 7 katlı Sefa Apartmanı'ydı. 28 daireli bina, 29 saniyelik depremde enkaz yığınına döndü. Faciayla ilgili cevaplanması gereken onlarca soru ve iddia var. Binayı yapan ve alt katını bir süre otomobil galerisi olarak kullanan N.B.'nin, araçların rahat hareket etmesi için birkaç kolonu kestirdiği iddia ediliyor. Aynı zamanda binanın müteahhidi olan N.B., daha sonra burayı bir ecza deposuna kiralamış. Çöken binada önceki gece 19 yaşındaki Mahide Bal ile birlikte 3 kişi yaralı kurtarıldı. Öğrenci evinde yaşayan Mahide Bal, enkaz altından yakınlarını arayarak yardım istedi ve 6,5 saatlik çalışma sonrası kurtarıldı.

Van'ın Erciş ilçesinde de benzer manzaralar yaşandı. İlçenin en işlek yerlerinden Vanyolu Caddesi üzerinde 10'dan fazla bina yıkıldı. Hasar gören binaların ortak noktası, alt katlarının işyeri olarak kullanılması. Yıkılan binaların hiçbirinin giriş katında perde beton bulunmuyor. Bu durum binaların alt katlarında çökmelere sebep oldu. Üstelik çöken binaların büyük kısmı yeni yapılmış. Cadde üzerindeki binaların yaşı 1 ila 5. Yeni yapılardan Kredi Yurtlar Kurumu'na ait yurt da büyük hasar gördü. Bir plazanın kolonları yere bağlandıkları noktadan patladı. Bu binada da perde beton yok. Müteahhitler işyerlerine cephe açmak için perde betondan kaçınıyor. Erciş'teki devlet hastanesi ve adliye binası da depremde hasar gördü.

YENİ BİNALARIN ÇOĞU RUHSATSIZ

Deprem bölgesindeki binaların üst katları sağlam, ancak giriş katlarının kolonları bina ve sarsıntı yükünü taşıyamamış ve göçmüş. Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Güleryüz, kolonların bu şekilde kırılmasının normal olmadığını belirtiyor. Göçen binalardaki betonların da fenni şartlara uygun yapılmadığı için un gibi ufalandığını dile getiren Ayhan Güleryüz "Buradaki en büyük sorun, denetimsizlik ve ihmaldir." diyor. Güleryüz'ün verdiği bilgiye göre Van'da 7 adet hazır beton şirketi bulunuyor, ancak bunların hiçbiri Kalite Güvence Sistemi (KGS) belgesine sahip değil.

Van'a 'yapı denetimi' uygulaması 11 yıl gecikmeyle geldi. İlde bazı müteahhitlerin, yapı denetim masraflarından kurtulmak için 'ruhsatsız yapı' işine girdiği ve yeni binaların bile denetimsiz yapıldığı iddia ediliyor. Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Genel Başkanı Nevzat Demirsoy da mevcut durumdan şikâyetçi: "Yıkılan binaların ortalama yaşı 5-6. Bu binaların sadece deprem analizleri yapılsa bu kadar kayıp olmazdı."