Ne zaman öleceğiz?

Tıp tarihini değiştirecek test...

 
 
Dünyada 3 merkez kan testiyle hücre yaşınızı ve ne kadar yaşayacağınızı söylüyor. Test ya felaketiniz oluyor ya yüzünüzü güldürüyor. İspanyol uzmanlara göre bir sürpriz olmazsa 87 yaşında ölecekmişim...

Kaç yaşınıza kadar yaşayacağınızı mı merak ediyorsunuz? 

Hücrelerinizin ne kadar daha kendini yenileyebileceğini ya da yaşlanmaya ne kadar yakın olduğunuzu mu öğrenmek istiyorsunuz? Tüm bunları öğrenmenin bir yolu var. Dünyada üç merkez kan testiyle size hücrelerinizin yaşını ve ne kadar yaşayacağınızı söylüyor. En azından iddiaları bunlar... Test ya felaketiniz oluyor ya da yüzünüzü güldürüyor.

Türkiye’den tek kişi

Ben Madrid’deki Life Length kliniğinde felaket korkusuyla yaptırdığım testten bir mucizeyle çıktım. Hem de ne mucize... Türkiye’den bu testi yaptıran tek kişi olduğumu söyleyen Life Length’in CEO’su Stephen Matlin müjdeyi, “Sonuçlarınız fevkalade... Sizin biyolojik yaşınız 6, sıradışı bir durum, çok sağlıklı bir yaşam tarzınız olmalı. Telomerleriniz 6 yaşındaki bir çocuğun telomerleri kadar uzun” diye verdi.

Kendisine sigara içtiğimi, abur cubur yediğimi ve hiç sağlıklı yaşamadığımı anlatınca “Bu inanılmaz, o zaman sır genlerinizde” diyerek ille annemin de telomerlerine bakmak istediğini ve kendi veri tabanları için bir sene sonra testi tekrarlamak istediğini söyledi.

Çocuğum daha...

Matlin, 600’a yakın test yaptıklarını ve ellerinde benimki gibi tek bir sonuç dahi olmadığını anlattı. Kendisinin de nüfus cüzdanındaki yaşının 43, biyolojik yaşının ise 37 olduğunu söyledi. Ben de aslında 6 yaşındayım. Yani çocuğum daha. Böylece, yetişkin bir kadına ait olan kronolojik yaşı söylememe özgürlüğüne de sahibim. Ama kaç yaşıma kadar hayatta kalacağımı biliyorum. İspanyol uzmanlara göre bir sürpriz olmazsa 87 yaşında öleceğim.

Genetik parmak izimiz olan DNA’nın yapı taşı kromozomların ucundaki telomerler, ömür süremizin sırrını barındırıyor. Hücrelerin bölünüp yenilenmesini sağlayan telomerler, her bölünüp yenilenmede kısalıyor.

Telomerler kısalırsa

Sonunda öyle bir noktaya geliniyor ki hücreler artık bölünemez oluyor ve yenilenemiyor. Kısa telomerlerin sayısı ne kadar az ise bu o kadar uzun yaşayacağınız anlamına geliyor. Çünkü telomerler kısaldıkça hücrelerin bölünmesi zorlaşıyor, yenilenemeyen hücreler ölüyor ve yaşlanma ayrıca yaşlanmaya bağlı hastalıklar da başlıyor.
Telomerlerin bakımını ise uçlarındaki telomeraz enzimi yapıyor. Telomerazlar kısalan telomerleri onarıyor.
Eğer telomerazlar sağlıklı işlemezse, o zaman yaşlanma süreniz hızlanıyor. Anlaşılan benim telomeraz enzimlerim vazifelerini gayet iyi yapıyor ve kısalan telomerlerimi tamir ediyorlar.

Kırmızı 6’yı gösteriyor

Klinikteki uzmanlar, 41 ila 50 yaş aralığındaki birinin kısa telomerlerinin oranının yüzde 23 olması gerektiğini söylüyorlar.

Benim ise 250 bin kromozomuma ve her bir kromozomumun telomerlerime bakıldıktan sonra kısa telomerlerimin oranının sadece yüzde 11.5 olduğu saptandı!

İlk aşamada vücudunuzdaki kısa telomerlerin oranı ölçüldükten sonra, bir grafikte bu oranın denk geldiği biyolojik yaşı görüyor ve biyolojik yaşınızı öğreniyorsunuz. Benim grafiğimde o kırmızı nokta “6” yaşı gösteriyor.

Telomer nedir?

Telomer, kormozomların bütünlüğünü korumada temel bir role sahip kromozom uçlarıdır. Telomerler, hücrelerin bölünüp yenilenmesini sağlarken her bölünüp yenilenmede kısalırlar. Bir zaman sonra da hücreler artık bölünemez oluyor ve yenilenemiyor. Telomerlerin bakımını ise uçlarındaki telomeraz enzimi yapıyor. Telomerazlar kısalan telomerleri onarıyor.

5 soruda telomer testi

Testi kim yapıyor?


Genetik biliminin 2005’te keşfedilen bu yeni alanında çalışan 3 firma var. İkisi ABD’de. Telomer analiz teknolojisi alanında Avrupa’daki tek merkez ise İspanya’daki Life Lenght firması.

Test kaç yıldır yapılıyor?

Test 5 yıl önce Doktor Maria Blasco tarafından geliştirildi. İspanyol Ulusal Kanser Araştırma Enstitüsü bu işe milyon eurolarca yatırım yaptı.

Bugüne kadar ne kadar test yapıldı?

Yaklaşık 600 test yapıldı.

En çok hangi ülkeden testi yaptırmak için gelen oldu?

Çoğunlukla İspanyollar ama ABD, Kanada, Almanya, İngiltere’den de testi yaptırmaya gelen var.

Testin fiyatı ne kadar?

Testin fiyatı 500 euro.

Life Lenght’in 'CEO’su Stephen Matlin, annemin de telomerlerine bakmak istediğini söyledi.