KOMİSYON GÜNEY KIBRIS’IN DESTEK MEKANİZMASINA GİRMESİNİ İSTEMİYOR

ARABA TİCARET HACMİ YÜZDE 70 DÜŞTÜ, BAF İŞSİZLERİN BAŞKENTİ OLDU

Avrupa Komisyonu, Rum yönetimine, ekonomisindeki dengesizliklerin acilen göğüslenmesi yönünde net mesaj gönderdi. Aksi halde bu dengesizliklerin aşırı hale geleceği, bunun da Rum yönetimini, tedbir alma takvimi ve net yol haritası odaklı özel eylem planı (action plan) sunmaya zorlayacak bir gelişme olduğu bildirildi.

Fileleftheros haberi “AB’den Tedbir Tamtamları... Komiser Olli Rehn Ekonomideki Dengesizlikler Konusunda Uyarıyor... Brüksel: İhlalci Devlete Yaptırımlar Konusunu Gündeme Getiriyor” başlığıyla manşete çekti.

Gazete, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Olli Rehn’in Sözcüsü Amadeu Altafaj Tardio’nun bu gazeteye yaptığı açıklamada, Rum yönetiminin, Brüksel’in 7 tavsiyesini hayata geçirmek için faaliyet üstlenmesi gerektiğini söylediğine işaret etti.

Bu uyarının,  Rum yönetiminin; tedbir almakta gecikmekle eleştirildiği ve Rum Yönetimi Başkanı Hristofyas’ın da; kamu açığının GSMH’nin yüzde 2,5’inde kalmayıp yüzde 3’üne çıkması halinde dünyanın batmayacağı açıklamasını yaptığı bir döneme denk geldiğine dikkat çeken gazete özetle şunları yazdı:

“Tardio, Lefkoşa’nın derhal tedbir almak yönünde hareket etmesini gerektiren 4 baskı noktasını şöyle anlattı:

1- Komisyon Kıbrıs’ın çabalarını sürekli izleyecek,
2- Diğer üye ülkelerden de benzer baskılar gelecek; tavsiyeler de en üst siyasi düzeyde, önümüzdeki haziran ayında gerçekleştirilecek Zirve toplantısında benimsenecek. Haziran’daki Zirve toplantısında, tavsiyelerin; temmuz ayında (Kıbrıs’ın dönem başkanlığı sırasında) yapılacak ECOFIN Konseyi’nde nihai onayı konusunda yeşil ışık yakılacak.
3- Finans piyasalarının ilave sıkı gözetimi; yaşayabilir olmayan ekonomik gelişmelerin göğüslenmesi ve yapısal reformlar talep etme konusunda hükümetler (Kıbrıs için de) açısından güçlü bir teşvik olacak. 
4- Her ülke, makroekonomik dengesizliklerin göğüslenmesi tavsiyelerini, bunların aşırılaşmaması maksatlı olduğu şeklinde algılamalıdır. Dengesizliklerin aşırı olması halinde, Kıbrıs için net yol haritası ve takvimler içeren eylem planı yapılması gerekecek; bu da yaptırım uygulanması ihtimaline açık kapı bırakacak.

Kamu açığının, GSMH’nin yüzde 2,5’ine indirilmesi, zamanın Maliye Bakanı Kikis Kazamias’ın Brüksel’e verdiği bir taahhüttü, ancak Hristofyas iç yönetimle ilgili düzenlediği basın toplantısında bunu sorguladı. Komisyon Başkan Yardımcısı’nın Sözcüsü, Kıbrıs örneğinde süratle alınması gereken tedbirlerin üç başlangıç noktasını şöyle izah etti:

1- ‘Kıbrıs’ta saptanan dengesizliklerin alanı ve hacmi ile Euro bölgesinin diğer ekonomilerinin muhtemel ikincil olumsuz etkileri,  kapsamlı bir düzenlemeyi ve istikrarlı şekilde kararlı siyasi faaliyeti acilen şart koşuyor.’ Kıbrıs ekonomisindeki açığın 2012 sonuna kadar GSMH’nin yüzde 2,5’ine indirilmesi için ilave tedbir alınması gereğinin de altı çiziliyor.

2- ‘Kıbrıs bankacılık sektörünün Yunan ekonomisinde ağır şekilde mağdur olmasının Kıbrıs ekonomisine kayda değer bir etkisi vardır.’ Bu olgular ışığı altında ‘Kıbrıs bankalarının sermayelerini yeniden yapılandırmaları yakın takip altında tutulmalı.’

3- ‘Özel sektörün yığılmış borcunun çok yüksek olması da bir endişe kaynağı olarak saptandı.’  Dahası, Sözcü; Kıbrıs’taki hane halkının; özellikle konut edinimi için verilen krediler nedeniyle borçlanma derecesinin AB’dekilerden çok daha yüksek olduğuna vurgu yaptı.

Lefkoşa, Komisyon’un uyarı-tavsiyeleri temelinde derhal tedbir almazsa Olli  Rehn’in sözcüsünün çizdiği, çok ciddi dengesizlikler aşırı (excessive) hale gelecek. Böyle bir durumda Lefkoşa eylem planı ve tedbir alma konusunda somut takvimi olan bir yol haritası sunmaya zorlanacak; yaptırım uygulanması da söz konusu olacak. Öngörülmekte olan yaptırımlar üç aşamaya yayılıyor. Yaptırımların birinci aşaması olarak, ihlalci devlet Brüksel’e, GSMH’sinin yüzde 0,1’i oranında faiz ödeyecek. Devlet yükümlülüklerini ihlale devam ederse yatırımı faizsiz hale gelecek ancak üçüncü yıl GSMH’sini yüzde 0,1’i oranında ceza ödeyecek ki bu Kıbrıs örneğinde 18 milyon Euro’ya denk geliyor.

Böyle bir gelişme, piyasalarda meydana gelecek genel olumsuz ortamla birlikte hesap edilirse, Kıbrıs’ın kredi faizlerinde büyük artışa yol açacak. Yeni katı bütçe disiplin kurallarının uygulanacağı yaptırımlara maruz kalacak.”

KOMİSYON GÜNEY KIBRIS’IN DESTEK MEKANİZMASI’NA GİRMESİNİ İSTEMİYOR

Haftalık Kathimerini “Brüksel Memorandum İstemiyor... Komisyon’un Arzusu Kıbrıs’ın ‘Yunan Çözümünden’ Kaçmasıdır Ancak Hükümet Yardımcı Olmuyor” başlığıyla ekonomi sayfasında manşet yaptığı haberinde, Avrupa Komisyonu’nun, Güney Kıbrıs’ın Destek Mekanizması’na girmesi (girerse, mekanizmaya giren 4’üncü üye olacak) konusundaki arzusunun net olduğunu yazdı.

Gazeteye göre Komisyon Güney Kıbrıs’ın Mekanizma’ya, kamu maliyesini değil sadece bankaları ilgilendiren bir mekanizma yaratılmasına olanak tanıyan bir yöntem arzu ediyor. Bu senaryonun şirketler vergisindeki bileşenlerin artmasıyla alakalı tehlikelerden kaçınılmasını ifade ettiği, bu ihtimalin de Rum ekonomisine ciddi yan etkisi olacağı çünkü Güney Kıbrıs’ın uluslar arası finans merkezi olma profiline ciddi yan etkiler yapacağı belirtilen haberde, özetle şu bilgilere yer verildi:

“Kıbrıs’ın bankaların desteklenmesi için EFSF’den kredi talep etmesi ihtimali Brüksel’i mutlu etmeyen bir şeydir. Bugünkü ekonomik konjonktürde Euro bölgesinin 4’üncü ülkesinin de Destek Mekanizması’na girmesi, bölge içerisindeki ortamı daha da kötüleştirecek ve ortak para biriminin (Euro) yatırımcılar arasındaki görüntüsünü daha da olumsuz etkileyecek.

Edindiğimiz bilgilere göre Komisyon, Lefkoşa’ya Mekanizma’ya girişinin; böyle bir gelişmenin birliğin geri kalanına ve özellikle İspanya’ya etkileri kesinken, ‘öncelik’ teşkil etmediği yönünde net bir mesaj verdi.

Dolayısıyla Komisyon’un bütün çaba ve arzusu; nihayetinde dıştan destek gerekecekse bunun  mali açığın kapatılması için olmaması gerektiği hedefine yöneliktir. Bu çerçevede Maliye Bakanlığı açığın; aralık ayında sunulan İstikrar ve Kalkınma programında öngörüldüğü gibi yüzde 2,5’te tutulması için yeni tedbir paketi hazırlıyor. Ancak Maliye Bakanı’nın da dediği gibi buradaki hedef; Kıbrıs’ın muteber bir görüntü çizmesi ve dikkatleri bankalar üzerinde yoğunlaştırmaktır.

Komisyon, Kıbrıs’ın bütçe reformu çabalarını desteklemeye, hali hazırda yapılanları ve yapılacakları övmeye; Kıbrıs’ın tedbir almak niyetinde olması şartıyla, hazırdır. Her şekilde, Kıbrıs’ın, benzer sorunları olan Euro Bölgesi’ndeki diğer ekonomilerden, özellikle de İtalya’dan farkının altını çizmek istiyor. Yani EFSF destek verir ve program müzakere edilirse Kıbrıs’tan; sadece bankalarla ilgili yardım talebinde bulunması istenecek.

Hükümet yardım için resmen başvuruda bulunmadan önce mali iyileşmeyi başarmak zorunda. Komisyon’un iyileşme için önemli bulduğu meseleleri kapsayacak tedbirler alınmasıyla Kıbrıs, Komisyon’un saptadığı ciddi dengesizliklerin düzeltilmesi yönünde hareket etmek zorunda kalmayacak.”

ARABA TİCARET HACMİ YÜZDE 70 DÜŞTÜ, BAF İŞSİZLERİN BAŞKENTİ OLDU

Fileleftheros “Araba Ticaretinde Yüzde 70 Düşüş” başlıklı haberinde, özellikle Baf bölgesinde araba ticareti hacminde yüzde 70’e varan düşüş kaydedildiğini, talep olmaması dolayısıyla yeni ve ikinci el araç ithalinde de aynı oranda düşüş yaşandığını yazdı.

Gazete, Güney’i vuran ekonomik kriz nedeniyle, inşaat sektörünün ardından, en büyük yıkımı yaşayan sektörün araba ticareti olduğunu ve sektöre bağlı çoğu işyerinin kepenk kapatmak zorunda kaldığını kaydetti.

Aynı gazete, “Baf İşsizlerin ‘Başkenti’ Oldu” başlıklı haberinde ise, Baf bölgesinin, turizm ve inşaat sektöründe son zamanlarda istihdam açısından olumsuz rekorlara imza attığını, bu nedenle Baf’ın işsizlerin başkenti haline geldiğini yazdı.