İlkokul çocukları bile süt yerine...

Suna ERDEN

Sigaranın sağlığa zararlı olduğu tüm otoriteler tarafından tartışmasız bir şekilde kabul edilirken, KKTC’de ilkokul çocukları dahi sigara kullanıyor. LEPİM Lefkoşa Psikiyatri Merkezi’nce, ilkokul 5.sınıflar arasında yapılan anket çalışmasında sigara içme yaşının 11 yaşın altına indiği belirlenirken, çocuklar ve ergenler arasında sigara kullanımının yıldan yıla arttığı tespit edildi. Öte yandan Ticaret Odası verilerinde, ithalat rakamlarına bakıldığında yıllık sigara ithalatı, tıbbı cihazlardan, meyve-sebzelerden daha fazla yer kaplıyor.

MEYVEDEN DAHA ÇOK SİGARA ALIYORUZ

Sigara kullanımı başta solunum yolları olmak üzere çeşitli hastalıkları beraberinde getiriyor. Dünya Sağlık Örgütü, 2014 yılında hazırladığı “Kanser Raporu”nda yılda 14 milyon kişiye kanser teşhisi konulduğunu, bu rakamın 2025’e kadar 19 milyona, 2030’a kadar 22 milyona ve 2035’e kadar da 24 milyona çıkacağını ön görürken, önlenebilir kansere neden olan maddelerin başında ise sigara kullanımının geldiğini belirtiyor. Sigaranın sağlık üzerindeki olumsuz etkilerinin bilinmesine ve anlatılmasına rağmen hem dünyada hem KKTC’de tüketilmeye devam ediliyor hem de kullanıcı sayısı çoğalıyor.

Tüketim oranları doğal olarak ta ithalat rakamlarına yansıyor. KKTC’deki ithalat rakamlarına bakıldığında sigara, ithalat hacmi içerisinde tıbbı cihazlardan, sebze meyvelerden ve daha birçok şeyden daha fazla yer kaplıyor. Ticaret Dairesi Verilerine göre, yıllık sigara ithalatı milyon dolarları bulurken, 2011 yılında 19 milyon 792 bin 213, 2012 yılında 17 milyon 119 bin 512, 2013 yılında 17 Milyon 206 bin 942, 2014 yılında 19 milyon 434 bin 037 dolar sigara ithali yapıldığı görüldü.

SİGARA KULLANIMI 11 YAŞ ALTINA DÜŞTÜ

Milyon dolarlık ithalat sonucu KKTC’ye ulaştırılan sigaraları yetişkinleri olduğu kadar çocukları da zehirliyor. Uyuşturucu ile Mücadele Komisyonu tarafından ve Yakın Doğu Üniversitesi Psikoloji Bölümü işbirliğinde LEPİM Lefkoşa Psikiyatri Merkezi’nce, ilkokul 5.sınıflar arasında yapılan anket çalışmasına göre, sigara kullanımının ilkokullara kadar düştüğü,11 yaş altı çocuklarda yüzde 15 oranında,11 yaş üstü çocuklarda ise yüzde 17 oranında sigara kullanımı olduğu tespit edildi.

KALABALIK AİLEDE DAHA FAZLA

Araştırmada yurtta yaşayan çocukların sigara kullanım oranı yüzde 25 olarak belirlenirken, bazen anne bazen baba ile yaşayan çocuklarda da bu oranın yüzde 24 olduğu tespit edildi. Akrabaları ile yaşayan çocukların yüzde 17, ailesi ile yaşayanların ise yüzde 15 oranında sigara içtikleri kaydedildi.

Ayrıca az çocuklu ailelere nazaran, kalabalık ailelerdeki çocukların sigara kullanım oranının daha yüksek olduğu görüldü. Tek çocuk olanların sigara içme oranı yüzde 3 olarak belirlenirken, 3 veya daha fazla kardeşi olanların ise yüzde 27 oranında sigara kullandığı tespit edildi.

PSİKOLOJİK DURUMLAR TETİKLİYOR

Araştırmada, kötü muameleye maruz kaldıklarını söyleyen çocukların sigara kullanım oranının yüzde 26 olduğu, kötü davranışa maruz kalmadığını söyleyen çocukların ise yüzde 14 oranında sigara kullandığı kaydedildi.

Fiziksel şiddete maruz kalan çocuklarında kalmayanlara nazaran daha fazla sigara kullandığı tespit edilirken, anne veya babasını kaybeden çocukların sigara kullanım oranının ise yüzde 37 olduğu belirlendi. Ailesinde vefat olanların yüzde 37,annesi babası ayrılanların yüzde 25, ailesi birlikte olanların ise yüzde 15 oranında sigara kullandığı tespit edildi.

ARKADAŞLAR ARASINDA BAŞLIYOR

Araştırma değerlendirmesinde ise çocukların, çoğunlukla sigarayı aynı yaşlardaki arkadaşlarından aldıkları ve genelde dışarda, sokakta, parkta veya a

çık havada sigara içtikleri kaydedildi. Öte yandan 2011 yılında KKTC’de yer alan 34 lisenin tümünde, 2114 lise ikinci sınıf öğrencileri arasında yapılan bir diğer araştırmada yaşam boyu sigara içme yaygınlığı yüzde 26,8 iken 2015 yılında KKTC liselerinde 2236 öğrenci kullanılarak yapılan çalışmada ise, hayat boyu sigara kullanımı oranının ise yüzde 31’e yükseldiği görüldü.

Star Kıbrıs